Ғылым тоғыстырады: Қазақстан мен Қытай арасындағы серіктестіктің жаңа кезеңі
Бүгін Алматыда ҚР Президенті жанындағы ҚР Ұлттық ғылым академиясының алаңында Қытай Халық Республикасының Чжэцзян провинциясынан келген делегацияның ресми сапары өтті. Бұл сапар 2025 жылғы маусымда Астанада өткен «Қытай – Орталық Азия» екінші саммитінің шешімдеріне сәйкес ұйымдастырылып, Қазақстан мен Қытай арасындағы ғылыми-технологиялық ынтымақтастықты нығайту жолындағы маңызды қадамға айналды.

Кездесу аясында тараптар бірлесіп жүзеге асыратын жобалар талқыланды. Негізгі бағыттар мыналар болды:
- цифрлық технологиялар,
- геоақпараттық жүйелер мен логистика,
- агротехнологиялар және тұрақты даму,
- кеңістік-уақытты қамтитын жасанды интеллект.
Күннің басты оқиғаларының бірі – дейін Алматыда ашылған Қазақстан-Қытай кеңістік-уақытты жасанды интеллект зертханасының ресми тұсаукесері болды. Бұл зертхана екі елдің жетекші ғалымдары мен сарапшыларын біріктіріп, табиғи ресурстарды мониторингтеуден бастап төтенше жағдайларды болжауға дейінгі өзекті мәселелерді шешуге бағытталған.
Сапар барысында Жасанды интеллект бойынша халықаралық институт құру туралы меморандумға қол қойылды. Бұл — Чжэцзян технологиялық университеті мен Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінің бірлескен жобасы. Институт жылына 60-қа дейін студентті, соның ішінде Орталық Азия елдерінен келген жастарды қос диплом бағдарламалары бойынша оқытатын болады. Бұл — трансұлттық ойлай алатын жаңа буын ғалымдары мен әзірлеушілерін қалыптастыруға бағытталған маңызды қадам.
ҚР ҰҒА президенті Ақылбек Күрішбаев:
«Чжэцзян провинциясымен арадағы серіктестігіміз жаңа сапалы деңгейге көтерілді. Бұл тек технология алмасу емес – бұл ғылыми әлеует, сенім мен ортақ болашаққа деген көзқарастың бірігуі. Алматыдағы зертхана – үлкен жолдың бастауы».
Чжэцзян делегациясының құрамында университеттер мен ғылыми орталықтардың басшылары, жоғары технологиялық компаниялардың өкілдері болды. Қазақстан тарапынан Алматы қаласы мен Алматы облысы әкімдіктерінің өкілдері, академиктер, ректорлар, ғалымдар және бизнес өкілдері қатысты.
Қазақстан мен Қытай ғылым мен білім саласындағы ынтымақтастықты стратегиялық маңызға ие бағыт ретінде қарастырады. Алдағы жылдары трансұлттық стартаптар іске қосылып, бірлескен ғылыми орталықтар құрылып, академиялық алмасу кеңейтіледі деп жоспарлануда.
Алматыда ғылым, технология және білім салалары тұрақты дамуға қызмет ететін болашақ Еуразиялық ғылыми-инновациялық кластердің берік негізі қаланды.

Наука объединяет: в Алматы прошёл визит делегации провинции Чжэцзян – новый виток казахстанско-китайского партнёрства
Сегодня в Алматы, на базе Национальной академии наук РК при Президенте РК, состоялся визит делегации из провинции Чжэцзян Китайской Народной Республики. Визит прошёл в русле решений второго саммита «Китай – Центральная Азия» (Астана, июнь 2025 г.) и стал важным шагом на пути укрепления научно-технологического взаимодействия между Казахстаном и Китаем.

В центре внимания встречи – развитие совместных проектов в сфере: цифровых технологий, геоинформатики и логистики, агротехнологий и устойчивого развития, а также искусственного интеллекта.
Одним из главных событий дня стала официальная презентация Казахстанско-Китайской лаборатории пространственно-временного искусственного интеллекта, открытой ранее в Алматы. Лаборатория уже объединила учёных и экспертов из двух стран и нацелена на решение актуальных задач – от мониторинга природных ресурсов до прогнозирования чрезвычайных ситуаций.
В рамках визита был подписан меморандум о создании Международного института ИИ – совместного проекта Чжэцзянского технологического университета и Казахского национального аграрного исследовательского университета. Новый институт будет обучать до 60 студентов в год, включая специалистов из других стран Центральной Азии, по программам двойных дипломов. Это важный шаг к формированию нового поколения транснациональных учёных и разработчиков.
Президент Национальной академии наук РК Акылбек Куришбаев отметил:
«Наше партнёрство с провинцией Чжэцзян выходит на качественно новый уровень. Это не просто обмен технологиями – это объединение научного потенциала, доверия и общего видения будущего. Лаборатория в Алматы – это только начало большого пути».
Делегация Чжэцзяна включала руководителей университетов, научных центров и высокотехнологичных компаний. С казахстанской стороны участие приняли представители акиматов Алматы и Алматинской области, академики, ректоры, учёные и представители бизнес-сообщества.
Казахстан и Китай рассматривают сотрудничество в области науки и образования как стратегическое. В ближайшие годы планируется запуск транснациональных стартапов, создание совместных исследовательских центров и укрепление академического обмена между странами.
В Алматы заложена прочная основа для будущего Евразийского научно-инновационного кластера, где наука, технологии и образование объединяются для устойчивого развития региона.

КазНИИЗиР посетила делегация ученых из Аргентины
Сегодня Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР) с рабочим визитом посетила делегация ученых из Аргентины во главе с доктором Дамианом Раветтой – главным научным сотрудником Национального совета по научным и техническим исследованиям (CONICET), профессором Национального университета Патагонии.

В рамках визита гости ознакомились с деятельностью института, текущими научными проектами и достижениями в области сельского хозяйства и растениеводства. Состоялась конструктивная встреча с руководством КазНИИЗиР, в ходе которой стороны обменялись мнениями по актуальным вопросам аграрной науки, обсудили направления развития устойчивого земледелия и возможности совместных исследований.

Особое внимание было уделено перспективам сотрудничества в области селекции и внедрения новых сельскохозяйственных культур, а также обмену опытом и технологиями. Представители аргентинской делегации представили свои наработки и успешный опыт многолетнего взаимодействия с международными научными организациями.

По итогам встречи достигнута договоренность о проработке конкретных форм сотрудничества, направленных на развитие аграрной науки и инновационных технологий в сельском хозяйстве.
Опубликован сборник по достижениям и перспективам развития аграрной науки
Научное сообщество получило значимое издание – сборник материалов международной научно-практической конференции «Селекция, генетика и агротехнология сельскохозяйственных культур: достижения и перспективы развития», состоявшейся в КазНИИЗиР 19–20 июня 2025 года.
Сборник подготовлен под общей редакцией кандидата сельскохозяйственных наук, профессора, академика НААН РК Бастаубаевой Ш.О. В состав редакционной коллегии вошли ведущие специалисты отрасли: Мейірман Ғ.Т., Кененбаев С.Б., Оспанбаев Ж.О., Рсалиев Ш.С., Булатова К.М., Сарбаев А.Т., Искаков А.Р.
Объем издания – 520 страниц. ISBN 978-601-311-190-2.
Сборник подготовлен на основе материалов по теме «Селекция, генетика и агротехнология возделывания сельскохозяйственных культур: достижения и перспективы развития» и отражает итоги многолетней научной работы в рамках научно-технической программы 2024–2026 гг. BR24892821 «Селекция и первичное семеноводство зерновых культур для повышения потенциала продуктивности, качества и стрессоустойчивости в различных почвенно-климатических зонах Казахстана» по проекту «Создание новых сортов и гибридов зерновых культур на основе классической селекции и биотехнологии для юго-восточных регионов Казахстана и их семеноводство» (2025 год).
Материалы сборника посвящены актуальным вопросам земледелия и растениеводства, включая достижения в области биотехнологии, селекции и современных агротехнологий возделывания сельскохозяйственных культур. Издание будет полезно ученым, аграрным специалистам, практикам и всем, кто интересуется развитием аграрной науки и производства.
Ауыл шаруашылығы ғылымына арналған маңызды басылым жарық көрді
Ғылыми қауымдастық маңызды басылыммен толықты – 2025 жылғы 19–20 маусымда Алмалыбақта өткен «Ауыл шаруашылық дақылдарының селекциясы, генетикасы және агротехнологиясы: жетістіктері мен даму перспективалары» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарының жинағы жарық көрді.
Жинақ ауыл шаруашылық ғылымдарының кандидаты, профессор, ҚР ҰАҒ академигі Бастаубаева Ш.О. жалпы редакциясымен дайындалды. Редакциялық алқа құрамына саланың жетекші мамандары енді:
Мейірман Ғ.Т., Кененбаев С.Б., Оспанбаев Ж.О., Рсалиев Ш.С., Булатова К.М., Сарбаев А.Т., Искаков А.Р.
Басылым көлемі – 520 бет. ISBN 978-601-311-190-2.
Жинақ «Ауыл шаруашылық дақылдарының селекциясы, генетикасы және агротехнологиясы: жетістіктері мен даму перспективалары» тақырыбы бойынша дайындалған материалдар негізінде құрастырылып, 2024–2026 жылдарға арналған BR24892821 ғылыми-техникалық бағдарламасы аясындағы көпжылдық ғылыми еңбектердің нәтижелерін қамтиды. Бағдарлама «Қазақстанның әртүрлі топырақ-климаттық аймақтарында дәнді дақылдардың өнімділік, сапа және стресске төзімділік әлеуетін арттыруға арналған селекция және бастапқы тұқым шаруашылығы» жобасы және «Қазақстанның оңтүстік-шығыс аймақтары үшін дәнді дақылдардың жаңа сорттары мен будандарын классикалық селекция және биотехнология негізінде шығару және олардың тұқым шаруашылығы» (2025 жыл) жобасы бойынша жүзеге асырылуда.
Жинақ материалдары ауыл шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығының өзекті мәселелеріне, биотехнология, селекция және ауыл шаруашылық дақылдарын өсірудің заманауи агротехнологиялары саласындағы жетістіктерге арналған. Басылым ғалымдарға, аграрлық сала мамандарына, тәжірибелі мамандарға және ауыл шаруашылығы ғылымы мен өндірісінің дамуына қызығушылық танытқан барлық жандарға пайдалы болмақ.
Выпущен сборник материалов к международной научно-практической конференции
Научное сообщество получило значимое издание — сборник материалов международной научно-практической конференции «Селекция, генетика и агротехнология сельскохозяйственных культур: достижения и перспективы развития», состоявшейся в Алмалыбаке 19–20 июня 2025 года.
Сборник подготовлен под общей редакцией кандидата сельскохозяйственных наук, профессора, академика НААН РК Бастаубаевой Ш.О.
В состав редакционной коллегии вошли ведущие специалисты отрасли:
Мейірман Ғ.Т., Кененбаев С.Б., Оспанбаев Ж.О., Рсалиев Ш.С., Булатова К.М., Сарбаев А.Т., Искаков А.Р.
Объем издания — 520 страниц. ISBN 978-601-311-190-2.
Сборник подготовлен на основе материалов по теме «Селекция, генетика и агротехнология возделывания сельскохозяйственных культур: достижения и перспективы развития» и отражает итоги многолетней научной работы в рамках научно-технической программы 2024–2026 гг. BR24892821
«Селекция и первичное семеноводство зерновых культур для повышения потенциала продуктивности, качества и стрессоустойчивости в различных почвенно-климатических зонах Казахстана» по проекту «Создание новых сортов и гибридов зерновых культур на основе классической селекции и биотехнологии для юго-восточных регионов Казахстана и их семеноводство» (2025 год).
Материалы сборника посвящены актуальным вопросам земледелия и растениеводства, включая достижения в области биотехнологии, селекции и современных агротехнологий возделывания сельскохозяйственных культур. Издание будет полезно ученым, аграрным специалистам, практикам и всем, кто интересуется развитием аграрной науки и производства.
ҚазНИИЗиР-дің халықаралық ынтымақтастығы жаңа деңгейге көтерілді
Біз бұған дейін 2025 жылдың 19 маусымында «Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты» ЖШС базасында өткен Дала күні жайлы хабарлаған болатынбыз. Бұл ауқымды салалық шара ғылым өкілдерін, агробизнес, мемлекеттік органдар, ҰАНАОЦ-тың еншілес ұйымдары мен Қазақстанның әртүрлі өңірлерінен келген 200-ден астам фермерлік шаруашылықтарды бір алаңда тоғыстырды.

Дала күнінің басты оқиғаларының бірі – Қазақстан мен Шешен Республикасы арасындағы ғылыми-техникалық ынтымақтастық туралы Меморандумға қол қойылуы болды. Бұл құжат аграрлық салада бірлескен зерттеулер жүргізуге, тәжірибе алмасуға және инновациялық технологияларды енгізуге жаңа мүмкіндіктер ашты.
Атап өтерлігі – Шешен Республикасы Парламентінің АӨК, жер қатынастары, экология және табиғи ресурстар мәселелері жөніндегі комитетінің төрағасы Али Джебирович Гучиговтың атынан жолданған құттықтау хаты. Хатта ҚазНИИЗиР басқарма төрайымы Шолпан Оразқызы Бастаубаеваға институттың еңбегі мен жетістіктері жайлы жылы лебіздер айтылған:

– 1934 жылы құрылған Сіз басқаратын институт Қазақстан Республикасындағы егіншілік пен өсімдік шаруашылығы саласындағы жетекші ғылыми орталық ретінде лайықты беделге ие. 90 жылдық бай тәжірибе, жинақталған білім мен заманауи технологиялар Сіздердің мекемені ортақ ғылыми жобаларды жүзеге асырудағы сенімді серіктеске айналдырады.
Меморандумның қабылдануы аграрлық ғылымды дамытудың жаңа перспективаларын ашады, озық технологияларды енгізуге, ауыл шаруашылығының өзекті мәселелерін шешуге және елдеріміздің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге ықпал етеді.

Ең құндысы – біздің институттар арасындағы ынтымақтастық көпжылдық дәстүрлер мен заманауи ғылыми тәсілдерді үйлестіре отырып, жаңа сапаға көшуде. Ғылыми әлеуетті біріктіру айтарлықтай нәтижелерге жетуге, өңіраралық байланысты нығайтуға және халықаралық әріптестіктің тиімді үлгісіне айналуға мүмкіндік беретініне сенімдімін.
Сізге және ҚазНИИЗиР ұжымына мықты денсаулық, сарқылмас күш-қуат, жаңа ғылыми жетістіктер мен алға қойған жоспарларды табысты жүзеге асыруды тілеймін, – делінген құттықтау хатта.
2025 жылғы Дала күні ҚазНИИЗиР-дің елдегі жетекші ғылыми орталықтардың бірі ретіндегі мәртебесін тағы бір мәрте дәлелдеді. Институт халықаралық байланыстарын белсенді дамытып, отандық ауыл шаруашылығын өркендетуге елеулі үлес қосуда.
Цифрлық технологияларды енгізу: ҚазНИИЗиР қытайлық әріптестерден агродрон алды
Бүгін Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты (ҚазНИИЗиР) базасында халықаралық Construction of China-Central Asia Agricultural Technology Sharing Center (Kazakhstan Branch) жобасын (жоба нөмірі: 2023E01024) жүзеге асыру аясында жоғары технологиялы жабдықты табыстау рәсімі өтті. Жоба Қытайдың озық аграрлық технологияларын Қазақстанға таныстыру мен енгізуге бағытталған.

Қытайлық делегация құрамында:
- Сай Лихан-Сай – жүгері өсіру технологиясы бөлімінің жетекшісі, бірлескен жобаның ғылыми жетекшісі,
- Ю Мин – ауылшаруашылық өнімдерін терең өңдеу бөлімінің жетекшісі,
- Ма Ян Мин – гендік ресурстарды жинау және сақтау бөлімінің жетекшісі
ҚазНИИЗиР-ге DJI Agras T50 агродроны толық жинақпен табысталды. Жинақ құрамында екі дана интеллектуалды i1560 батареясы мен DJI D12000iEP генераторы бар.

Бұл техника Қазақстанның аграрлық саласына цифрлық шешімдерді енгізуде жаңа мүмкіндіктер ашады. Дрондарды дәл егіншілік, егістіктерді бақылау және процестерді автоматтандыру үшін пайдалану – тұрақты әрі инновациялық ауыл шаруашылығына бет бұрудағы маңызды қадам.
Айта кету керек, осы жобаның аясында биыл көктемде Қытай тарапы институтқа тұқым сепкіш пен суару жүйесін қоса алғанда ауылшаруашылық техникасын сыйға тартқан болатын. Бұл қадамдар аграрлық саладағы берік ғылыми-техникалық ынтымақтастықты және озық тәжірибе алмасуға деген ұмтылысты көрсетеді.
ҚазНИИЗиР қытайлық серіктестерге отандық ауыл шаруашылығын цифрлық трансформациялауға қосқан үлесі үшін алғыс білдіреді және соңғы жаңалықтарды тәжірибеге енгізу бойынша белсенді жұмысын жалғастыра береді.
Внедрение цифровых технологий: КазНИИЗиР получил агродрон от китайских партнеров
Сегодня на базе Казахского научно-исследовательского института земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР) состоялась передача высокотехнологичного оборудования в рамках реализации международного проекта Construction of China-Central Asia Agricultural Technology Sharing Center (Kazakhstan Branch) (Project No.: 2023E01024), направленного на демонстрацию и внедрение передовых китайских аграрных технологий в Казахстане.

В рамках визита китайской делегации, в которую вошли:
• Сай Лихан-Сай, руководитель отдела технологий выращивания кукурузы, научный руководитель совместного проекта,
• Ю Мин, руководитель отдела глубокой переработки сельскохозяйственной продукции,
• Ма Ян Мин, руководитель отдела по сбору и хранению генных ресурсов,
КазНИИЗиР был передан современный агродрон DJI Agras T50 в полном комплекте – с двумя интеллектуальными батареями i1560 и генератором DJI D12000iEP.

Это оборудование открывает новые горизонты для внедрения цифровых решений в аграрной сфере Казахстана. Использование дронов для точного земледелия, контроля за посевами и автоматизации процессов – важный шаг в направлении устойчивого и инновационного сельского хозяйства.
Следует отметить, что в рамках этого же проекта весной текущего года китайская сторона уже передала институту сельскохозяйственную технику, включая сеялку и систему орошения. Эти шаги подчеркивают прочное научно-техническое сотрудничество и стремление к обмену передовыми практиками в аграрной отрасли.
КазНИИЗиР выражает благодарность партнерам за вклад в цифровую трансформацию отечественного сельского хозяйства и продолжит активную работу по внедрению новейших разработок на практике.