Бөлім (зертхана)1929 жылы құрылды

Алғаш рет Қазақстанда тыңайтқыштардың тиімділігін зерттеу бойынша ғылыми жұмыстар 1929 жылы басталды. Қазақ ауылшаруашылығы ғылыми – зерттеу институтының құрамына кірген тыңайтқыштар және агроөнеркәсібі институты 1934 жылы 14 тамызда ұйымдастырылды.

             Қазіргі уақытта кафедрада 17 адам жұмыс істейді, 1 ғылым докторы, 6 ғылым кандидаты, 1 PhD докторы, 7 ауыл шаруашылығы ғылымдарының магистрі, 1 а.ш.ғ. бакалавры, 1 техникалық қызметкер.

Бөлімнің (зертхананың) құрылу тарихы

Агрохимия зертханасы

             Агроөнеркәсіп, тыңайтқыштар және мелиорация кафедрасы 1934 жылы Қазақ егіншілік ғылыми -зерттеу институтының ұйымдастыруымен құрылды.

Агрохимиялық зерттеулердің даму кезеңдері:

1934 ж. Кафедраны Щерба Алексей Григорьевич басқарды. Осы кезеңде республиканың шаруашылықтарында тыңайтқыштармен жаппай эксперименттер жүргізілді, топырақ пен өсімдіктердің сынамалары алынды, агрохимиялық талдаулар жүргізілді.

Орындаушылар: Щерба А.Г., Синягин И.И., Патахов М.И., Имангазиев К.И.

1936-1945 жж – кафедра меңгерушісі ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор, ВАСХНИЛ академигі Ираклий Иванович Синягин болды.

             Мақта, қант қызылшасы, күріш және жоңышқа дақылдарына тыңайтқыштар қолданумен 500-ден астам тәжірибе жұмыстары жүргізілді. Тыңайтқыштардың тиімділігінің жоғары екені анықталды. Негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарына тыңайтқыштарды қолдану бойынша республикада тұңғыш рет жалпыланған ұсынымдар дайындалды.

             Орындаушылар: Синягин И.И., Имангазиев К.И., Патахов М.И., Лобанов Г.М., Сушков Е.С., Глебова З.И.

1945-1952жж, 1957-1968 жж кафедра меңгерушісі ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор, корр. ҚазКСР мүшесі Имангазиев Кенжес Имангазиевич болды.

             Стационарлық тәжірибе жағдайында Қара-қоңыр, шалғынды-батпақты және ашық-қоңыр топырақтарда тыңайтқыштардың топырақ құнарлығына және дақылдардың өнімділігіне оң әсері байқалды, ауыспалы егіс схемасына қызылша мен жоңышқаны алмастырып егу тиімді екені анықталды, топырақтың органикалық заттармен толықтырылуын және азот режимін жақсартуды қамтамасыз етеді. Қызылша ауыспалы егістігін тыңайтқыштармен қамтамасыз ету бойынша ғылыми ұсыныстар дайындалды.

             Орындаушылар: Имангазиев К.И., Патахов М.И., Агишев М.Х., Андронов Ф.Г., Шлавицкая З.И., Нурмағамбетов Қ.О., Гусарова З.В., Жунусов Р.С., Қуспанов М., Басибеков Б.С., Даутқулов А.Д., Байжигитов Қ.Б., Умбетов А.К., Сатмагамбетов К.

             1952-1957 жж кафедраны ауыл-шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор Пономарова Анна Терентьевна басқарды.

             Зерттеу жұмыстары тыңайтқыштардың тиімділігін арттыру, өсімдіктердің минералды қоректену жағдайларын жақсарту, топырақтың фосфат режимін зерттеу, минералды және органикалық тыңайтқыштарды салыстырмалы зерттеу, ауыл шаруашылығын химияландыру мәселелеріне негізделген. Тыңайтқыштарды тиімді қолдану бойынша нұсқаулар дайындалды, республиканың колхоздары мен совхоздарына агрохимиялық қызмет көрсету бойынша әдістемелік нұсқаулар әзірленді.

Орындаушылар: Пономарева А.Т., Патахов М.И., Сдобникова О.В., Шлавицкая З.И.

             1969-1988 жж Кафедра меңгерушісі ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор Баян Сабырғалиұлы Басибеков.

             Дәнді дақылдар және қызылша ауыспалы егіс жағдайында тыңайтқыштарды қолданудың ғылыми негіздері құрылды, бидай дәні тәлімі жерлерде 25-30 ц/га және суармалы жағдайда 55-60 ц/га протеин мөлшері 14%-тен кем емес, ал қант қызылшасы 500-550 ц/га қант мөлшері 16-17%, жүгері дәндері 90 ц/га, жоңышқа 100-130 ц/га. Радиоактивті изотоптардың көмегімен тыңайтқыштардан фосфор мен калийдің пайдалану коэффициенттері анықталды, кешенді тыңайтқыштардың тиімділігіне агрохимиялық бағалау жүргізілді. Тұңғыш рет республиканың оңтүстік-шығысында ауыл шаруашылығында тыңайтқыштардың қажеттілігін анықтау үшін минералды тыңайтқыштарды тұтынудың «стандарттары» енгізілді. ауыл шаруашылығы дақылдарының негізгі қоректік заттардың шығынын есептеу «Стандарттары» анықталды.

• Орындаушылар: Басибеков Б.С., Патахов М.И., Сатмагамбетов К., Андронов Ф.Г., Байжигитов К.Б., Гусарова З.В., Торшина О.Б., Куспанов М., Баймаганова Г.Ш., Жунусов Р.С.,  Агишев М.Х., Умбетов А.К., Жанталина А.А., Имангазиева Г.К., Мукашев Ж., Бекмагамбетов А., Моисеева И.Г., Оспанбаев Ж.О., Гусев В.Н., Сулейменов Е.Т., Бадаев  Е.А.,  Джусупов Б.,  Дюсебеков  А.Т.,  Алгашев А., Сулейменов Б.У.

• 1988-2008 жж. Кафедра меңгерушісі биология ғылымдарының докторы, профессор, ҚР АШҒА академигі Рамазанова Сара Бекентайқызы болды. Тыңайтқыштарды жүйелі түрде ғылыми негізде ұзақ уақыт қолдану (8 танапты қант қызылшасының ауыспалы егісінің 6 айналымы) суармалы ашық қоңыр топырақтардың құнарлылығының негізгі көрсеткіштерін оңтайлы деңгейде ұстап тұруға және өсімдік шаруашылығынан бәсекеге қабілетті жоғары тұрақты өнім алуға мүмкіндік беретіні анықталды.

• Изотопты индикаторлау әдісін қолдана отырып, азот тыңайтқыштарын  пайдаланудың коэффициенттері, жауын-шашын мен суару кезіндегі азот шығынының мөлшері, алдыңғы дақылдарға енгізілген тыңайтқыштардың кейінгі дақылдарға әсері, сондай-ақ «қосымша азоттың» көбеюі анықталды. Алынған мәліметтер тыңайтқыштардың тиімділігін арттыру, шығындарды азайту және қоршаған ортаның ластану мәселелерін шешу үшін қолданылады.

• Агрохимиялық зерттеулер арнайы жоспарланған схема бойынша жүргізіледі, бұл экономикалық мүмкіндіктерді ғана емес, сонымен қатар экологиялық критерийлердің оңтайлығын, сондай-ақ фермалар мен шаруа қожалықтарының мүмкіндіктерін ескеруге мүмкіндік береді.

• Республиканың оңтүстігі мен оңтүстік-шығысында тыңайтқыштар пайдаланылған 11 тәжірибе базасында ғылыми-зерттеу мекемелеріне агроэкологиялық мониторинг жүргізілді. Тыңайтқыштарды ғылыми зерттеуге негізделген ұсыныстар бойынша қолдану топырақтың ластануы және өнімнің қауіпті заттармен- ауыр металдармен ластануы кездеспейтіні анықталды.

• Органогенездің шағынпериодтары бойынша өсімдіктердің даму жағдайын ескере отырып, күздік бидайды, жүгері мен қант қызылшасын азотпен үстеме қоректендірудің өзіндік уақыты және дәл уақыты белгіленді.

• Орындаушылар: Рамазанова С.Б., Сулейменов Е.Т., Баймаганова Г.Ш., Торшина О.Б., Умбетов А.К., Гусев В.Н., Сулейменов Б.У., Тлекеева М., Иорганская Н.А.,  Ташкенова Е.В., Алиева Г.

• 2008 жылдан бастап кафедраны ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты Е.Т.Сүлейменов басқарды. Күздік бидай, қант қызылшасы, жүгері, соя мен жоңышқаға тыңайтқыштарды қолдану жүйесін жетілдіру мен дамытуды зерттеу жалғасуда. Тыңайтқыштарды қолданудың көмегімен топырақтың негізгі агрохимиялық көрсеткіштерін жақсарту, топырақтың құнарлығын, дақылдар өнімділігін, егіншіліктің тұрақтылығын арттыру бағытында  әдістері дайындайды.

Тыңайтқыштарды пайдаланудың экономикалық ресурс үнемдейтін тәсілдері әзірленді және жетілдірілді.

Өңірде алғаш рет тыңайтқыштарды нақты егіншілік жүйесінде саралап қолдану бойынша зерттеулер жүргізуге кірісті.

• Орындаушылар:  Сулейменов Е.Т., Рамазанова С.Б., Гусев В.Н., Баймаганова Г.Ш., Ташкенова Е.В.

• 2021 жылдан бастап институттың аналитикалық бөлімдері зертхана болып қайта аталды, атап айтқанда «минералды қорек және топырақ агроэкологиясы» бөлімі қазір «Топырақтану және агрохимия» зертханасы деп аталды. Зертхана меңгерушісі а.-ш. ғ. к. Малимбаева Алмагул Жумабековна болып тағайындалды.
• Далалық және техникалық дақылдардың минералды қоректенуін оңтайландыру саласындағы зерттеулер, сондай-ақ елдің оңтүстік өңірі жағдайында топырақ құнарлылығын сақтау және жоғарылату мәселелері жалғасуда.
• Зертханада 2021-2023 жылдарға арналған бағдарламалық-мақсатты қаржыландыру ғылыми және ғылыми-техникалық бағдарламасы аясында 2 жоба іске асырылуда: Жоба жетекшісі ЖҒҚ С.Б. Рамазанова «Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы суармалы жерлерде интенсивті егіншілікте арпаның жаңа сорттары мен жүгері будандары үшін тыңайтқыштарды қолдану жүйесін әзірлеу» және  жоба жетекшісі ҒҚ Аманғалиев Б. М.»Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы тәлімі жағдайында жасыл тыңайтқыш ретінде сұлы мен бұршақ қоспасын қолданып, мақсары, майлы зығыр, жаздық арпа өсірудің қарқынды агротехнологиясы.

Топырақтану зертханасы

•  Қазіргі уақытта минералды қорек және агроэкология бөлімінің құрамында жұмыс істейтін агроэкология зертханасының (тобының) 1934 жылы егіншілік институтын ұйымдастырумен бір уақытта құрылған және 1935 жылы бекітілген агроэкология бөлімінен бастау алады. Бөлім басшысы сол кезде С.П. Матусевич болды, ол А.Ғ.Қ. И.А. Безполуденовпен бірге 1935 жылы республикада алғаш рет 1:2000000 масштабтағы Қазақстанның жиынтық топырақ және геоботаникалық картасын және 500000 га суармалы жер алаңына арналған ірі масштабты агрохимиялық карталарды құрастырып, шығарды. 1935-1953 жылдары Ақтөбе, Оңтүстік Қазақстан, Алматы, Шығыс Қазақстан, Павлодар облыстарының 26 Мемлекеттік сорт учаскелерінің топырақтарына тұқым өсіру жұмысының ерекшеліктерін нақтылау мақсатында егжей-тегжейлі зерттеулер жүргізілді, ал ҚазКСР ҒА Топырақтану институтымен бірлесіп 1:1000000 масштабында облыстық топырақ карталары жасалды, Қазақстанның жер қоры есептелді,  соның ішінде 794 млн.га көлемінде жыртуға жарамды топырақ. Бұл карталар тың және тыңайған жерлерді егіншілікте игеруге іріктеу кезінде айқындаушы құжат болды.
•  И.А. Безполуденов Орталық Қазақстанның қоңыр және ашық-қоңыр топырақтарының шекараларын нақтылады, алғаш рет Мұғалжар тауларының қыраттарында сортаң топырақтар, Ақтөбе облысының Новороссийск ауданындағы әк жыныстарынан қара топырақтар бөлінді.
• 1954-1957 жылдары С.П. Матусевич, М.И. Рубинштейн және Ю. В. Федориннің басшылығымен 2,5 млн. га тың жерлерді игеру үшін іріктеу жүргізілді. 1957-1972 жылдары даланың ақшыл сұр топырақтарының, Іле Алатауының тау бөктеріндегі саз және сұр топырақтарының, Шығыс Қазақстан, Павлодар және Семей, Алматы облыстарының қара топырақтарының негізгі агрофизикалық және агрохимиялық қасиеттері зерттеліп, бағаланды.
• Ю.Б.Федорин және Н.П.Токарева 1964 жылы Алматы облысындағы сазды жерлерін тиімді пайдалану жөнінде ұсыныс жасады. 1969 жылы Ю.В. Федорин, А.И. Иорганский, Л.А.Нечаев Алматы және Талдықорған облыстарының топырақ-эрозиялық картасын жасады, дефляцияға қарсы іс-шаралар, сондай-ақ Жоңғар және Іле Алатауының тау бөктеріндегі конустарының топырағын ұтымды игеру және құнарландыру бойынша тәсілдер әзірленді, дақылдар мен әр түрлі тың жерлердің гидрологиялық рөлі, топырақты ылғалмен қамтамасыз етілуін, сортаңдардың агрофизикалық және мелиорациялық қасиеттерін жақсартуға ықпал ететін өңдеудің тиімді тәсілдері белгіленді. Бұл кезде бөлім басшылары Қ.А.Байтқанов (1964-965 жылдары), Ю.В.Федорин (1968-1969 жылдары) болды.
• Құрғақ дала аймағының ландшафттарында сортаң жерлер мен топырақ комбинацияларын орналастыру заңдылықтары белгіленді; алғаш рет сортаң топырақтардың мелиоративтік сипаттамасы берілді, фитомелиоративтік технология және оларды игеру тәсілдері мен азықтық өсімдіктердің сортаңдану мен сортаңдануға қатынасы негізделді.
• Алматы, Солтүстік Қазақстан және Ақтөбе облыстарында топырақ-географиялық зерттеулер жүргізілді, суармалы егіншілікті игеруге арналған жаңа топырақ массивтері анықталды. Қазақстанның тау бөктеріндегі жер ресурстарына сапалы бағалау, табиғи-ауыл шаруашылығы жер қорын аудандастыру, топырақты агроөндірістік топтау және жерді жіктеу, топырақты бағалау жүргізілді, жерді өңдеу тәсілдері әзірленді.
• Республиканың оңтүстік-шығысындағы тәлімі және суармалы жерлердің қарашірік қорының азаюының сандық көрсеткіштері белгіленді, тәлімді сұр топырақтың су режимі мен физикалық қасиеттері бағаланды, Қазақстанда сол уақыттағы ғылыми зерттеулердің басым бағыттары анықталды, сапалы жаңа деңгейдегі топырақтың оңтайлы қасиеттері мен режимдерінің модельдері, сондай-ақ оларға қол жеткізудің жеке әдістері мен тәсілдері әзірленді. Бұл жұмыстардың жетекшісі М. и. Рубинштейн болды (1970-1982 жж.).
• Су эрозиясының географиялық таралуы мен дамуының негізгі заңдылықтары анықталды, эрозияға ұшыраған топырақтың аудандары, жыл сайынғы беткейлерден қатты және сұйық ағындардың көлемі анықталды, су және қоректік режимдер, жалпы құнарлылық және табиғи және антропогендік факторларға байланысты эрозияға ұшыраған топырақтың негізгі қасиеттерінің өзгеруі егжей-тегжейлі зерттелді. Алғаш рет эрозияға қарсы топырақтың жіктелуі жасалды, олардың эрозия дәрежесі бойынша жіктелуі жетілдірілді, беткейлер мен топырақ түрлерінің экспозициялары эрозияға қарсы өңдеу тәсілдері жасалды, оңтүстік-шығыс аймақта өсірілетін дақылдардың эрозияға қарсы тиімділігі анықталды. Суармалы ашық-қоңыр топырақтардың құнарлылығы және биологиялық тәсілдері зерттелді.  Осы жұмыстардың жетекшісі А.И.Иорганский болды (1982-2007 жылдар).
• С.Б. Кененбаев  Қазақстанның батыс, шығыс және оңтүстік-шығысында басты топырақ типтерін ұзақ және әр түрлі пайдалануға байланысты топырақ құнарлылығының негізгі элементтерінің өзгеруі мен генетикалық қасиеттерінің заңдылықтарын анықтады. Топырақ өңдеудің әртүрлі деңгейдегі параметрлері белгіленді және құнарлылық модельдері құрылды, оны сақтау және көбейту шаралары жасалды. Аймақтық егіншілік жүйелері егістік жерлердің экологиялық жағдайына әсері анықталды, антропогендік топырақ түзілу процесінің негізгі бағыттары мен заңдылықтары, сондай-ақ топырақтың антропогенезі нәтижесінде ғана түзілетін  топырақтың ерекше белгілері зерттелді.
• Тәлімі, суарылмайтын және суармалы егіншілік жағдайларында топырақтағы органикалық заттары өзгерістерінің заңдылықтары анықталды, қарашіріктің топтық құрамы және гумин қышқылдарының элементтік құрамы зерттелді, алғаш рет фондық және диагностикалық көрсеткіштер жүйелері ұсынылды, топырақтың гумустық динамикасын  сипаттайтын қарашіріктің белсенді (лабильді) фракциясының құрамын анықтау әдісі әзірленді. (Күрішбаев А.К.).
• Қазіргі уақытта А.и. Иорганскийдің басшылығымен агроэкология тобы Іле Алатауының тау бөктеріндегі жазықтың жекелеген шаруашылықтарының жерлеріне агроэкологиялық бағалау жүргізді, жерлерді агроэкологиялық аудандастыру принциптерін жасады, агроландшафттардың қарапайым ареалдарына қатысты дақылдарды және негізгі топырақты өңдеу жүйелерін бейімдеу бағаланды, елдің оңтүстік-шығысындағы топырақ құнарлылығын арттырудың агротехникалық және биологиялық әдістері жетілдірілді. Алматы облысы Талғар ауданы Байсерке-Агро ЖШС сынақ шаруашылығы үлгісінде жерлерді агроэкологиялық бағалаудың геоақпараттық жүйесі әзірленді, бұл жер шаруашылығының жоғары өнімді адаптивті-ландшафтық жүйелерін жобалау кезінде ескерілетін олардың геоморфологиялық, агрохимиялық, әдіснамалық, агрофизикалық, гидрологиялық факторларын көрсететін электрондық карталар жиынтығы болып табылады. Әр түрлі ауылшаруашылық дақылдары үшін агроэкологиялық топтар мен жер түрлерінің картасы, аймақтың ұсақ және ірі шаруашылықтарына арналған ауыспалы егіс жүйелері, топырақты өңдеу, тыңайтқышты қолдану жүйелері жасалды, тұзды жерлердің экологиясын жақсарту үшін мелиоративті шаралар ұсынылды.
• Соңғы жылдары елдің оңтүстік-шығыс аймағында топырақтың әркелкілігін анықтау мақсатында агротехнологияларды және оларды басқарудың автоматтандырылған жүйелерін енгізу үшін агроэкологиялық жерді типтендіру жүргізілді.

Зертхана құрамына топырақтану және агрохимия бөлімдері кіреді.

Агрохимия зертханасы қызметінің негізгі бағыттары:

– егін шаруашылығының өнімділігі мен тұрақтылығын арттыру мақсатында тыңайтқыштарды қолдану кезінде топырақ құнарлылығын реттеу әдістерін  дамыту.

– тыңайтқыштарды қолдану кезіндегі топырақтың агрохимиялық көрсеткіштерінің өзгеру бағытын, жылдамдығы мен тереңдігін зерттеу;

– өсімдік шаруашылығының бәсекеге қабілетті жоғары өнім алу үшін топырақ құнарлылығының оңтайлы көрсеткіштеріне жету;

– бұрынғы және жаңа зерттеулер негізінде тыңайтқыштарды қолдану жүйесін жетілдіру, оларды экологиялық бағалауды кеңейту және тереңдету;

– тыңайтқыштарды ресурсты үнемдеу, жүйелі, уақтылы және дәл қолдану негізінде олардың тиімділігін арттыру тәсілдерін әзірлеу және жетілдіру;

– нақты егіншілік жүйесінде агротехнологияларды басқару жүйесін енгізу;

– ғылыми-зерттеу жұмыстарын ауыл шаруашылығы өндірісіне енгізу.

Топырақтану зертханасы қызметінің негізгі бағыттары:

– ландшафтық-экологиялық жағдайларды агро бағалау;

– ландшафтардың құрылымын және жердің эрозиялық қауіптілігін агроэкологиялық бағалау;

– топырақты агрономиялық бағалау;

– топырақтың ықтимал және нақты тығыздалуын агрономиялық бағалау;

– жер типологиясы;

 – жерді жіктеу;

– агротехнологияларды жобалау үшін жерлерді агроэкологиялық бағалаудың ГАЖ әзірлеу;

– нақты егіншілік жүйесінде агротехнологияларды басқару жүйесін енгізу;

– ауыл шаруашылығы өндірісіне нақты егіншілік бойынша жасалған ғылыми-зерттеу жұмыстарын енгізу.

Зертхананың зияткерлік меншігі

1. А.С. № 5268/ 1417. На способ определения сахара в корнях сахарной свеклы. // Абугалиев И.А., Рамазанова С.Б., Баймаганова Г.Ш.//Алматы.-1993.

2. А.С. № ИНСО РК N 419. На  экспресс-метод определения  качества зерна пшеницы в селекции на основе ИК-спектроскопического анализа белкового комплекса // Абугалиева А.И., Перуанский Ю.В., Рамазанова С.Б.// от 13 мая 1996г.

 3. А.С. Агенство ИНСО РК № 420. На  систему мониторинга почва-удобрение-конечный продукт: Ик-спектроскопия. / Абугалиева А.И., Рамазанова С.Б., Баймаганова Г.Ш. //  от 13.05.1996г.

 4.  «Способ стимулирования роста и развития зерновых культур» // Кененбаев С.Б., Рамазанова С.Б., Вильгельм М.А., Баймаганова Г.Ш.// Инновационный патент 2008/1295.1.           

5. А.С  № 27361 На способ повышения семенной продуктивности люцерны.// Рамазанова С.Б., Меирман Г.Т., Сулейменов Е.Т., Баймаганова Г.Ш..27.12.2011.

6.  А.С. № 485  На сорт сои Перизат.// Карягин Ю.Г., Дидоренко С.М., Уразалиев Р.А., Кудайбергенов М.С., Рамазанова С.Б. Дата выдачи 1  июдя 2013 г.

7.  А.С. №105717 На способ повышения качества зерна озимой пшеницы // Рамазанова С.Б. Райымбекова А.Т., Баймаганова Г.Ш. Дата 27 сентябя 2018 г. 

8.  У.А. № 102889 Способ повышения плодородия почвы в сидеральных севооборотах  Иорганский А.И., Кененбаев С.Б. Амангалиев Б.М. Дата 04 август 2017 г.

Өндіріске ұсыныстар

Бөлім жұмысында ғылыми жұмыстарды  өндіріске енгізу мәселелеріне көп көңіл бөлінеді. Бөлім екі жыл қатарынан (2005-2006 жж.) Алматы және Жамбыл облыстарының шаруашылықтарында «топырақ құнарлылығының мониторингін» жүргізу тендерін жеңіп алды. Жамбыл облысының 48 ауылдық округі мен 49 шаруа қожалығы және 80 шаруа қожалығы тексерілді. Тексеру нәтижелері бойынша шаруашылықтарға негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарына тыңайтқыштарды тиімді пайдалану жөнінде ұсынымдар дайындалып, табыс етілді.

Дүниежүзілік банктің «ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру» жобасы бойынша 2011-2012 жылдары Алматы облысы Жамбыл ауданы «Светлана» шаруа қожалығында қант қызылшасын өсіру кезінде тыңайтқыштарды жүйелі және нақты қолданудың ресурс үнемдеу тәсілдерін енгізу жүргізілді.

019 «инновациялық тәжірибені тарату және енгізу бойынша іс-шаралар өткізу» бағдарламасы бойынша «Алматы облысында жүгерінің жаңа жоғары өнімді будандарын ұрықтандырудың инновациялық технологиясы» жобасы бойынша 2014-2015 жылдары Алматы облысы Жамбыл ауданының «Светлана» ш/қ жүгерінің жаңа жоғары өнімді будандарын ұрықтандыру технологиясын енгізу жүргізілді.

«АЛСЗ жобалау үшін егістік жерлерді Агроландшафттық типология және агроэкологиялық бағалау» бағдарламасы бойынша Алматы облысы Талғар ауданы «Байсерке – Агро» ЖШС–нің 300 га алқапта эрозияға қарсы топырақты өңдеуді енгізу жүргізілді, 120 га алқапта сұлы – 3,2 ц/га, 80 га алқапта арпа-2,2 ц/га, 100 га алқапта тритикале-3,4 ц/га алқапта түсімділіктің артуы алынды.

Зертханада ұсынылатын қызметтер:

Бөлімде топырақ, өсімдіктер мен тыңайтқыштарды талдайды. Бөлім үш рет агрохимиялық талдаулар жүргізуге аккредиттеуден өтті. Аккредиттеу аттестаттары № KZ7100000. 06/09/0075 15 наурыз 2005 ж.; № KZ.U. 04.1405 26.07.2013 ж.; № KZ. T. 04.1405 17.10.2018 ж. (2023 жылға дейін; 5 жыл мерзімге).

Халықаралық ынтымақтастық

1. 2001-2006 жылдары бөлім «Ихлас», «Арман», «Ахият» фермерлік шаруашылықтарында және Алматы облысы Қарасай ауданы «Жетісу» ӨК «қуаңшылық жағдайларда топырақ, су және өсімдік ресурстарын басқарудың жетілдірілген стратегияларын дамыту» компоненті бойынша қуаң аудандардағы ауыл шаруашылығы зерттеулері бойынша халықаралық орталықпен (ИКАРДА) белсенді түрде жұмыс істеді. «Фермер қожалықтарында топырақ құнарлылығын сақтау және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру» ұсынымдары әзірленді.  Алматы. 2005.17б.
2. 2007 жылдан бастап бөлім географиялық желіде тыңайтқыштармен мемлекетаралық агрохимиялық зерттеулерді дамыту мәселелері бойынша агрохимиктер мен экологтардың «АГРОЭКОЛОС» халықаралық ұйымымен ынтымақтасады. 2006 жылдан бастап жыл сайын симпозиумдар өткізіледі (2006ж. Мәскеуде, 2007ж. Алматыда, 2008ж. Киевте, 2009ж. Брянскіде, 2010ж. Мәскеуде), онда зерттеулердің жай-күйі талқыланды және агрохимия мен агроэкология саласындағы негізгі бағыттар айқындалды.
3. 2015-2017 жылдары бөлім азот тыңайтқыштарының тиімділігін арттыру және изотопты индикациялау әдісін қолдану бойынша Бүкілресейлік агрохимия ҒЗИ-мен зерттеулер жүргізді.
4. 2006 жылдан бастап агроэкология тобы В.В. Докучаев атындағы топырақ институтымен агроландшафттағы жер типологиясы және ауыл шаруашылығы дақылдарын бейімдеу мәселелері бойынша ынтымақтастық орнатқан.
5. 2018 жылдан бастап агроэкология тобы агроресурстық әлеуетін арттыру бойынша Петербург агрофизикалық ғылыми-зерттеу институтымен ынтымақтастық орнатты.
6. 2021 жылдан бастап мемлекеттік Солтүстік Дакота университетімен (NDSU, , Фарго қ., АҚШ) өсімдіктер үшін «Қолжетімді фосфор және топырақтың  түрлеріндегі фосфор көздері» тақырыбы бойынша Солтүстік Дакота штатының университетіндегі біздің зертханамыздың ғалымдарымен тәжірибе алмасу және тағылымдамадан өту бойынша ынтымақтастық жолға қойылды. Қазақстан мен АҚШ ғалымдарының бірлескен зерттеулері топырақ фосфаттарының реакцияларын білу мен түсінуді, сондай-ақ идеялар алмасуды және болашақта топырақ фосфорының қол жетімділігі мәселелерін шешу үшін пайдаланылуы мүмкін әдістерді әзірлеуді қолға алады. Сондай-ақ, NDSU-ға баратын біздің ғалымдар топырақ пен өсімдіктерді талдаудың жаңа әдістерін игереді, сонымен қатар өз зерттеулерін жақсарту үшін стратегия мен тәжірибе жасайды.