Советник Президента РК Зульфия Сулейменова посетила КазНИИЗиР в рамках рабочей поездки в Туркестанскую область и Алматы
С 22 по 26 июля 2025 года с рабочим визитом в Туркестанскую область и г. Алматы находится Советник Президента Республики Казахстан, Специальный представитель Президента по вопросам международного экологического сотрудничества Зульфия Болатбековна Сулейменова.
В рамках поездки Зульфия Сулейменова посетила Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР). В ходе визита она ознакомилась с ключевыми направлениями научной деятельности института, включая:
работу генетического банка и коллекции семян сельскохозяйственных культур;
деятельность лабораторий по биохимии, оценке качества зерна, молекулярной биологии и биотехнологии;
развитие новых подходов к сохранению и использованию растительного генофонда.
Особое внимание было уделено вопросам повышения статуса генофонда, обсуждению перспектив базового финансирования и стратегического продвижения уникальных ресурсов института на национальном уровне. Намечены шаги по разработке инициатив в рамках социальной популяризации и национального позиционирования генофонда сельхозкультур.
Напомним, ранее в рамках поездки Зульфия Сулейменова посетила г. Туркестан, где ознакомилась с деятельностью Международного казахско-турецкого университета им. Ходжи Ахмеда Ясави, приняла участие в посадке деревьев в ботаническом саду и установке памятной таблички. Также ею был посещён Институт зоологии, где состоялась встреча с ведущими учёными для обсуждения проектов по сохранению биоразнообразия, включая программу реинтродукции туранского тигра.
Рабочая поездка направлена на развитие экологической дипломатии, поддержку научных инициатив и укрепление межведомственного взаимодействия в сфере охраны окружающей среды и устойчивого развития.
ҚР Президентінің кеңесшісі Зүлфия Сүлейменова Түркістан облысы мен Алматы қаласына жұмыс сапары аясында ҚазЕжӨШҒЗИ болды
2025 жылғы 22–26 шілде аралығында Қазақстан Республикасы Президентінің кеңесшісі, Президенттің халықаралық экологиялық ынтымақтастық жөніндегі арнайы өкілі Зүлфия Болатбекқызы Сүлейменова Түркістан облысы мен Алматы қаласына жұмыс сапарымен баруда.
Жұмыс сапары барысында Зүлфия Сүлейменова Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтына (Қаз ЕжӨШҒЗИ) барып, институттың ғылыми бағыттарымен танысты. Атап айтқанда:
ауыл шаруашылығы дақылдарының тұқымдарының генетикалық банкі және коллекциясымен;
биохимия, дән сапасын бағалау, молекулалық биология, биотехнология зертханаларының жұмысымен;
өсімдіктердің генетикалық қорын сақтау және тиімді пайдалану мәселелерімен танысты.
Кездесу барысында генофондтың мәртебесін арттыру, тұрақты қаржыландыру мәселелері, сондай-ақ генофондты әлеуметтік танымал ету мен ұлттық деңгейде ілгерілету жөнінде маңызды пікірталастар ұйымдастырылды.
Еске сала кетейік, осы сапар аясында Зүлфия Сүлейменова бұған дейін Түркістан қаласында болып, Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің жұмысымен танысты. Ботаникалық баққа ағаш көшеттерін отырғызып, естелік тақтайша орнатуға қатысты.
Сонымен қатар, ол Зоология институтына барып, институттың жетекші ғалымдарымен биоалуантүрлілікті сақтау және Тұран жолбарысын қайта жерсіндіру бойынша заманауи технологияларды қолдану мәселелерін талқылады.
Бұл жұмыс сапардың негізгі мақсаты – экологиялық дипломатияны дамыту, ғылыми бастамаларды қолдау және қоршаған ортаны қорғау мен орнықты даму салаларында ведомствоаралық ынтымақтастықты нығайту.
ҚазЕжӨШҒЗИ жанындағы сынақ орталығы фермерлер мен агроқұрылымдарға қызмет көрсетеді
«Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты» ЖШС жанында ауыл шаруашылығы саласында кең ауқымды зертханалық зерттеулер жүргізетін аккредиттелген Сынақ орталығы жұмыс істейді. Орталық 2023 жылғы 29 қарашада берілген № KZ.T.04.1405 аккредитация аттестаты негізінде қызмет атқарады және ГОСТ ISO/IEC 17025–2019 халықаралық стандарты талаптарына сай келеді.
Орталық құрамында бес зертхана бар:
– өнім мен тұқым сапасын талдау зертханасы;
– генетикалық түрлендірілген көздердің (ГМО) құрамын анықтау зертханасы;
– топырақ талдау зертханасы;
– ауыл шаруашылығы дақылдарының сорттарын анықтау зертханасы;
– ауыл шаруашылығы дақылдары тұқымдарының фитопатологиялық, энтомологиялық және гербологиялық талдау зертханасы.
Сынақ жұмыстары келесі бағыттарда жүргізіледі:
• астық және оның өңделген өнімдерінің сапа көрсеткіштері бойынша талдау;
• тұқымдардың сорттық және егістік сапасын анықтау;
• өсімдік үлгілерінен ГМО көздерін анықтау;
• топырақтың физика-химиялық қасиеттерін зерттеу;
• дәнді дақылдардың сорттық сәйкестігін электрофорез әдісімен анықтау;
• тұқымдардың аурулармен зақымдалуын және зиянкестермен ластануын бағалау.
Орталық заманауи жабдықтармен, өлшеу құралдарымен, химиялық реагенттермен, нормативтік-техникалық құжаттамамен және жоғары білікті мамандармен толық қамтамасыз етілген.
Барлық зерттеулер аккредиттелген сала аясында, белгіленген әдістемелік және технологиялық талаптарға сәйкес жүргізіледі.
Байланыс ақпараты:
040909, Қазақстан Республикасы, Алматы облысы, Қарасай ауданы, Алмалыбақ ауылы, Ерлепесов көшесі, 1-үй
Тел./факс: +7 (727) 388-39-25, +7 (72771) 53-1-30
E-mail: kazniizr@mail.ru
Веб-сайт: www.kazniizr.kz
Ученые КазНИИЗиР подвели итоги приемки опытов в южных регионах
Сотрудники ТОО «Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства» завершили плановую приемку полевых опытов, заложенных соисполнителями научно-технических программ ПЦФ Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в южных регионах страны.
Работы проводились на базе ТОО «Казахский НИИ рисоводства им. Ы. Жахаева», ТОО «Юго-Западный НИИ животноводства и растениеводства», а также ТОО «СХОС хлопководства и бахчеводства». Координацию всех мероприятий осуществляет КазНИИЗиР, ответственный за реализацию шести научно-технических программ в рамках ПЦФ.
В состав выездной комиссии вошли главный ученый секретарь института, доктор сельскохозяйственных наук, академик НААН РК К.К. Баймагамбетова и заведующая лабораторией сахарной свеклы, доктор PhD Л.К. Табынбаева. Специалисты проверили состояние опытных посевов, соблюдение утвержденных методик и выполнение запланированных этапов исследований.
По результатам приемки установлено, что все опыты заложены корректно, учетопригодны и соответствуют научной методике. Срывов по выполнению индикаторных показателей до конца текущего года не прогнозируется.
Особо были отмечены научные руководители, проявившие высокий уровень ответственности и профессионального подхода: доктор сельскохозяйственных наук, профессор Л.А. Тохетова; доктор сельскохозяйственных наук, профессор Д. Сыдық; доктор PhD, ассоциированный профессор С.П. Махмаджанов.
В то же время комиссия зафиксировала и ряд проблем, с которыми сталкиваются научные организации региона. Среди них – ограниченное техническое оснащение, нехватка приборов и оборудования, а также слабый приток молодых специалистов в аграрную науку.
КазНИИЗиР продолжит координацию исследований и поддержку региональных НИИ в рамках реализации государственных программ по развитию сельского хозяйства Казахстана.
ҚЕжӨШҒЗИ ғалымдары оңтүстік өңірлердегі тәжірибелерді қабылдап аяқтады
«Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты» ЖШС мамандары Ауыл шаруашылығы министрлігінің бағдарламалары аясында оңтүстік өңірлерде жүргізілген ғылыми тәжірибелерді қабылдау жұмыстарын аяқтады.
Тәжірибелер Ы. Жахаев атындағы Қазақ күріш шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты, Оңтүстік-Батыс мал және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты және Мақта-бақша шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы базаларында жүргізілді. Бұл жұмыстарды үйлестіруші – алты ғылыми-техникалық бағдарлама бойынша жауапты ұйым болып табылатын ҚЕжӨШҒЗИ.
Комиссия құрамында институттың бас ғылыми хатшысы, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, ҚР ҰАА академигі Баймағамбетова Қ.К. және қант қызылшасы зертханасының меңгерушісі, PhD докторы Табынбаева Л.К. болды. Мамандар тәжірибелік егістердің жағдайын, зерттеу әдістемесінің сақталуын және жоспарланған жұмыстардың орындалуын тексерді.
Қабылдау нәтижесінде барлық тәжірибелердің әдістемеге сай дұрыс салынғаны және есепке алуға жарамды екені анықталды. Жыл соңына дейін индикаторлық көрсеткіштердің орындалуында кідіріс болмайды деп болжануда.
Комиссия ерекше жауапкершілікпен және жоғары кәсібилікпен жұмыс істеген ғылыми жетекшілердің еңбегін атап өтті. Атап айтқанда, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор Тоқетова Л.А., ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор Сыдық Д., PhD докторы, қауымдастырылған профессор Махмаджанов С.П. жоғары бағаланды.
Сонымен қатар, аймақтағы ғылыми ұйымдарға ортақ бірқатар мәселелер де тіркелді. Атап айтқанда, ауыл шаруашылығы техникасы мен зертханалық құрал-жабдықтардың жеткіліксіздігі және ауыл шаруашылығы ғылымына жас мамандардың аз тартылуы өзекті мәселелер ретінде көтерілді.
ҚЕжӨШҒЗИ алдағы уақытта да мемлекеттік бағдарламалар аясындағы ғылыми жобаларды үйлестіруді және өңірлік институттарға әдістемелік қолдау көрсетуді жалғастырады.
ҚЕжӨШҒЗИ «Өсімдік шаруашылығы күні – 2025» шарасына қатысты
2025 жылдың 3–5 шілде күндері Ресей Федерациясының Волгоград облысында «Өсімдік шаруашылығы күні – 2025» атты ауқымды аграрлық іс-шара өтті. Іс-шараны Ресейдің Ауыл шаруашылығы министрлігі ұйымдастырды. Ол Волгоград облысы, Среднеахтубин ауданы, Фрунзен ауылдық округіндегі Чердынцев шаруа қожалығының алаңында өткізілді.
Аталған шараға ҚЕжӨШҒЗИ атынан топырақтану және агрохимия зертханасының меңгерушісі Алмагүл Мәлімбаева қатысты. Ол қазақстандық аграрлық ғылымды таныстырып, ресейлік және халықаралық әріптестерімен тәжірибе алмасты.
Көрме 70 гектардан астам аумақта ұйымдастырылып, 300-ге жуық заманауи ауылшаруашылық техникасы, майлы, дәнді, көкөніс дақылдарының демонстрациялық егістіктері, отандық сұрыптар, тыңайтқыштар мен өсімдіктерді қорғау құралдары ұсынылды. Шараға 85 мыңнан астам адам қатысты.
Форум аясындағы басты оқиға «Ақылды ауыл шаруашылығы: дамудың цифрлық құралдары» тақырыбындағы пленарлық отырыс болды. Отырысты Ресей Ауыл шаруашылығы министрі Оксана Лут жүргізді. Онда аграрлық саланы цифрландыру, жасанды интеллект және дәл егіншілік технологияларын қолдану мәселелері қарастырылды.
Ғылыми және іскерлік бағытпен қатар, көрмеде мәдени-ойын-сауық бағдарламасы да ұйымдастырылды: эстрада жұлдыздарының концерті, ат үстіндегі қойылымдар, өңірлік өнімдер жәрмеңкесі, балаларға арналған трактор-ралли сынды түрлі шаралар өтті.
Алмагүл Мәлімбаеваның бұл халықаралық деңгейдегі іс-шараға қатысуы ҚЕжӨШҒЗИ -дің аграрлық ғылымдағы белсенді ұстанымын және отандық ауыл шаруашылығына заманауи тәжірибелерді енгізуге деген ынтасын көрсетеді.
КазНИИЗиР принял участие во Всероссийском Дне поля – 2025
С 3 по 5 июля 2025 года в Волгоградской области Российской Федерации прошёл «Всероссийский день поля – 2025», организованный Министерством сельского хозяйства России. Мероприятие состоялось на базе крестьянско-фермерского хозяйства Чердынцева в Среднеахтубинском районе и стало крупнейшей аграрной площадкой года, объединившей учёных, аграриев и фермеров со всего постсоветского пространства.
От имени КазНИИЗиР участие в мероприятии приняла заведующая лабораторией почвоведения и агрохимии Алмагүл Малимбаева, представляя отечественную аграрную науку и обмениваясь опытом с российскими и зарубежными коллегами.
Выставка развернулась на площади более 70 гектаров и собрала более 85 тысяч участников и гостей. Здесь были представлены более 300 единиц современной сельскохозяйственной техники, демонстрационные посевы масличных, зерновых, овощных культур российской селекции, а также широкий ассортимент удобрений, средств защиты растений и инновационных решений в сфере АПК.
Ключевым событием форума стало пленарное заседание «Умное сельское хозяйство: цифровые инструменты развития», которое прошло под председательством министра сельского хозяйства РФ Оксаны Лут. Участники обсудили вопросы цифровизации аграрного сектора, применения ИИ и технологий точного земледелия.
Насыщенная культурная программа дополнила научно-деловую повестку: выступления артистов, джигитовка, ярмарка фермерской продукции, трактор-ралли для детей и множество других мероприятий сделали «День поля – 2025» настоящим праздником аграрной отрасли.
Участие Алмагүл Малимбаевой в столь масштабном событии подчёркивает активную позицию КазНИИЗиРа в международном научно-аграрном сотрудничестве и заинтересованность в передаче лучших практик отечественному сельскому хозяйству.
Ғылым тоғыстырады: Қазақстан мен Қытай арасындағы серіктестіктің жаңа кезеңі
Бүгін Алматыда ҚР Президенті жанындағы ҚР Ұлттық ғылым академиясының алаңында Қытай Халық Республикасының Чжэцзян провинциясынан келген делегацияның ресми сапары өтті. Бұл сапар 2025 жылғы маусымда Астанада өткен «Қытай – Орталық Азия» екінші саммитінің шешімдеріне сәйкес ұйымдастырылып, Қазақстан мен Қытай арасындағы ғылыми-технологиялық ынтымақтастықты нығайту жолындағы маңызды қадамға айналды.
Кездесу аясында тараптар бірлесіп жүзеге асыратын жобалар талқыланды. Негізгі бағыттар мыналар болды:
- цифрлық технологиялар,
- геоақпараттық жүйелер мен логистика,
- агротехнологиялар және тұрақты даму,
- кеңістік-уақытты қамтитын жасанды интеллект.
Күннің басты оқиғаларының бірі – дейін Алматыда ашылған Қазақстан-Қытай кеңістік-уақытты жасанды интеллект зертханасының ресми тұсаукесері болды. Бұл зертхана екі елдің жетекші ғалымдары мен сарапшыларын біріктіріп, табиғи ресурстарды мониторингтеуден бастап төтенше жағдайларды болжауға дейінгі өзекті мәселелерді шешуге бағытталған.
Сапар барысында Жасанды интеллект бойынша халықаралық институт құру туралы меморандумға қол қойылды. Бұл — Чжэцзян технологиялық университеті мен Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінің бірлескен жобасы. Институт жылына 60-қа дейін студентті, соның ішінде Орталық Азия елдерінен келген жастарды қос диплом бағдарламалары бойынша оқытатын болады. Бұл — трансұлттық ойлай алатын жаңа буын ғалымдары мен әзірлеушілерін қалыптастыруға бағытталған маңызды қадам.
ҚР ҰҒА президенті Ақылбек Күрішбаев:
«Чжэцзян провинциясымен арадағы серіктестігіміз жаңа сапалы деңгейге көтерілді. Бұл тек технология алмасу емес – бұл ғылыми әлеует, сенім мен ортақ болашаққа деген көзқарастың бірігуі. Алматыдағы зертхана – үлкен жолдың бастауы».
Чжэцзян делегациясының құрамында университеттер мен ғылыми орталықтардың басшылары, жоғары технологиялық компаниялардың өкілдері болды. Қазақстан тарапынан Алматы қаласы мен Алматы облысы әкімдіктерінің өкілдері, академиктер, ректорлар, ғалымдар және бизнес өкілдері қатысты.
Қазақстан мен Қытай ғылым мен білім саласындағы ынтымақтастықты стратегиялық маңызға ие бағыт ретінде қарастырады. Алдағы жылдары трансұлттық стартаптар іске қосылып, бірлескен ғылыми орталықтар құрылып, академиялық алмасу кеңейтіледі деп жоспарлануда.
Алматыда ғылым, технология және білім салалары тұрақты дамуға қызмет ететін болашақ Еуразиялық ғылыми-инновациялық кластердің берік негізі қаланды.
Наука объединяет: в Алматы прошёл визит делегации провинции Чжэцзян – новый виток казахстанско-китайского партнёрства
Сегодня в Алматы, на базе Национальной академии наук РК при Президенте РК, состоялся визит делегации из провинции Чжэцзян Китайской Народной Республики. Визит прошёл в русле решений второго саммита «Китай – Центральная Азия» (Астана, июнь 2025 г.) и стал важным шагом на пути укрепления научно-технологического взаимодействия между Казахстаном и Китаем.
В центре внимания встречи – развитие совместных проектов в сфере: цифровых технологий, геоинформатики и логистики, агротехнологий и устойчивого развития, а также искусственного интеллекта.
Одним из главных событий дня стала официальная презентация Казахстанско-Китайской лаборатории пространственно-временного искусственного интеллекта, открытой ранее в Алматы. Лаборатория уже объединила учёных и экспертов из двух стран и нацелена на решение актуальных задач – от мониторинга природных ресурсов до прогнозирования чрезвычайных ситуаций.
В рамках визита был подписан меморандум о создании Международного института ИИ – совместного проекта Чжэцзянского технологического университета и Казахского национального аграрного исследовательского университета. Новый институт будет обучать до 60 студентов в год, включая специалистов из других стран Центральной Азии, по программам двойных дипломов. Это важный шаг к формированию нового поколения транснациональных учёных и разработчиков.
Президент Национальной академии наук РК Акылбек Куришбаев отметил:
«Наше партнёрство с провинцией Чжэцзян выходит на качественно новый уровень. Это не просто обмен технологиями – это объединение научного потенциала, доверия и общего видения будущего. Лаборатория в Алматы – это только начало большого пути».
Делегация Чжэцзяна включала руководителей университетов, научных центров и высокотехнологичных компаний. С казахстанской стороны участие приняли представители акиматов Алматы и Алматинской области, академики, ректоры, учёные и представители бизнес-сообщества.
Казахстан и Китай рассматривают сотрудничество в области науки и образования как стратегическое. В ближайшие годы планируется запуск транснациональных стартапов, создание совместных исследовательских центров и укрепление академического обмена между странами.
В Алматы заложена прочная основа для будущего Евразийского научно-инновационного кластера, где наука, технологии и образование объединяются для устойчивого развития региона.
Соңғы пікірлер