«Нұр Отан» партиясының өкілдерімен, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаттарымен және НАНОЦ жас ғалымдарымен онлайн кездесу
28 сәуірде «Нұр Отан» партиясының өкілдерімен, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттарымен және НАНОЦ жас ғалымдарымен онлайн-кездесу өтті. Кездесу тақырыбы: «Инновациялық жобалар және қазақстандық ғылымның даму бағыттары».
ҚазЕӨШҒЗИ атынан жас ғалымдар Алихан Мелдешов, «ҚазЕӨШҒЗИ жетістіктері мен даму бағыттары және жас ғалымдардың үлесі», Амангелдиева Айгүл — «Селекцияның қазіргі әдістері», Колусенко Марина — «Органикалық ауыл шаруашылығын ғылыми қолдау», Табынбаева Ляйля — «Қант қызылшасының тұқымын дайындау технологиясы».
ҚазЕӨШҒЗИ өкілдерінен басқа, Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінің, С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің, Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің, А.И. Бараев атындағы ғылыми-өндірістік орталығының, Қазақ агроөнеркәсіп кешені экономика ғылыми-зерттеу институтының, Қарабалық ауылшаруашылық тәжірибе станциясының жас ғалымдары қатысқан семинарда қазақстандық аграрлық ғылымдағы зерттеулердің нәтижелері мен бағыттары туралы қызу пікір алмасу өтті.
Онлайн встреча с представителями партии «Нур Отан», депутатами Мажилиса Парламента РК и молодыми учеными ДО НАО «НАНОЦ»
28 апреля состоялся онлайн встреча с представителями партии «Нур Отан», депутатами Мажилиса Парламента РК, НАО «НАНОЦ» и молодыми учеными ДО НАО «НАНОЦ». Тематика встречи: «Инновационные проекты и перспективы развития казахстанской науки».
От КазНИИЗиР выступили молодые ученые Мелдешов Алихан, доклад «Достижения и перспективы развития ТОО КазНИИЗиР и вклад молодых ученых», Амангелдиева Айгуль – «Современные методы селекции», Колусенко Марина – «Научное обеспечение по ведению органического сельского хозяйства», Табынбаева Ляйля – «Технология подработки семян сахарной свеклы».
На семинаре, участниками которого кроме представителей КазНИИЗиР были молодые ученые Казахского национального аграрного исследовательского университета, Казахского агротехнического университета им. С.Сейфуллина, Западно-Казахстанский аграрно-технического университет им. Жангир хана, Научно-производственного центра им. А.И. Бараева, Казахского НИИ экономики АПК, Карабалыкской СХОС, состоялся живой обмен мнениями, результатами и перспективами научных исследований в казахстанской аграрной науке.
ҚАЗНИИЗИРДЕ ОРГАНИКАЛЫҚ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ БОЙЫНША ТӘЖІРИБЕЛЕР ЖҮРГІЗУ
Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтында (ҚазНИИЗиР) «Органикалық ауыл шаруашылығы» ғылыми бағдарламасы аясында институт тәлімбақтарында және шаруашылық жағдайында тәжірибелер жасалуда. Мысалы, «Хуторок» ЖШС модельді шаруашылығында органикалық егіншілік бойынша далалық тәжірибелер қойылды. 20 га алаңда әр түрлі дәнді дақылдар жиынтығымен (бидай, полба, спельта, арпа, дәнге арналған жүгері), бұршақ тұқымдастар мен жемдік шөптерімен демонстрациялық полигон жасалынды.Институтта органикалық егіншілік жүйесін жүргізу үшін биологиялық ауыспалы егіс жасау бойынша тәжірибелер қойылды. Мұнда топырақ өңдеудің әдістерінің, мерзімі мен тереңдігінің биологиялық агенттерді қолданумен бірге топырақтың агрофизикалық, агрохимиялық және микробиологиялық қасиеттеріне әсері зерттеледі. Тәжірибеде егістік топырақты автоматтандырылған жүйе арқылы таңдауға болатын нүктелік координаталарға бөлінген. Өнімділігі және биомассасы жоғары сидералды дақылдар таңдау үшін жаздық дәнді дақылдар, бұршақ және мал азықтық дақылдары себілді.«Органикалық ауыл шаруашылығы» бағдарламасы бойынша ғылыми жұмыс бағдарлама жетекшісі Бастаубаева Шолпан Оразқызының басшылығымен жүзеге асырылуда.
ЗАКЛАДКА ОПЫТОВ ПО ОРГАНИЧЕСКОМУ СЕЛЬСКОМУ ХОЗЯЙСТВУ В КАЗНИИЗИР
В Казахском научно-исследовательском институте земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР) в рамках научной программы «Органическое сельское хозяйство» проводится закладка опытов в стационарах института и в условиях хозяйств. Так, в модельном хозяйстве ТОО «Хуторок» проведена разбивка опытов по органическому земледелию. На площади 20 га заложен демонстрационный полигон с набором различных сортов зерновых (пшеница, полба, спельта, ячмень, кукуруза на зерно), зернобобовых культур и кормовых трав.В институте заложены опыты по разработке биологизированных севооборотов для ведения органической системы земледелия. Здесь будет изучено влияние способов, сроков и глубины различных приемов обработки почвы в сочетании с применением биологических средств на агрофизические, агрохимические и микробиологические свойства почвы. Опытное поле разбито для автоматизированного отбора почв, координаты точек. Для подбора сидеральных культур, обладающих высоким коэффициентам продуктивности и большой биомассы посеяны яровые зерновые, зернобобовые и кормовые культуры.
ҚАЗЕӨШҒЗИ-да ҚАНТ ҚЫЗЫЛШАСЫН ЕГУ
Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының селекциялық тәлімбақтарында қант қызылшасын егу аяқталды. Атап айтқанда 2,63 гектар алқапқа қызылшаның отандық болашағы зор және өнімді жаңа будандарын одан әрі көбейту үшін толыққанды отырғызылатын тамыржемістерін алу үшін қызылшаның ата-аналық компоненттері, яғни екі қатарда аналық және бір қатарда аталық формада егілді. Егіс үшін дәл егу жүйесімен жабдықталған заманауи пневматикалық сепкіш қолданылды.
Сондай-ақ, қағаттарда сақталған қант қызылшасының тамыржемістерін отырғызу жұмыстары жүргізілді.
ҚАЗЕӨШҒЗИ Талдықорған филиалының егістігінде қант қызылшасының 7 буданының (Ардан, Тиссерин, Бетасид, Игорь, Мелодия, Фантазия, Ақсу) тұқымы себілді. Селекционер және тұқым өсіруші ғалым К.Т.Қонысбеков институт пен филиалда қант қызылшасы питомниктерін орналастыруға жетекшілік етті.
ПОСЕВ САХАРНОЙ СВЕКЛЫ В КАЗНИИЗИР
В КазНИИЗиР в селекционных питомниках завершен посев сахарной свеклы. В частности, на площади 2,63 га посеяны компоненты маточной свеклы, т. е. две линии материнской и одна отцовская форма в целях получения полноценных посадочных корнеплодов для дальнейшего размножения перспективных и продуктивных новых гибридов сахарной свеклы отечественной селекции. Для посева использована современная пневматическая сеялка с системой точного высева.
Также проведена посадка корнеплодов сахарной свеклы, полученные из кагатного хранения.
В Талдыкорганском филиале КазНИИЗиР посеяны фабричные семена 7 гибридов сахарной свеклы (Ардан, Тиссерин, Бетасид, Игорь, Мелодия, Фантазия, Аксу). Работой по закладке питомников сахарной свеклы в институте и филиале руководил селекционер-семеновод К.Т.Конысбеков.
ҚАЗНИИЗИР-ДЕ ДӘНДІ ЖӘНЕ БҰРШАҚТЫ ДАҚЫЛДАРДЫ ЕГУ АЯҚТАЛДЫ
2021 жылы 18 сәуірде институтта жаздық дәнді және бұршақты дақылдарды себу аяқталды. Атап айтқанда, селекциялық және тұқым питомниктерінде дәнді дақылдардан жаздық бидай, жаздық тритикале, жаздық арпа мен сұлы, ал бұршақ тұқымдас дақылдардан бұршақ, ноқат және жасымық себілді. Сонымен қатар, ауыспалы егіс алқаптарына арпа дақылымен бірге жоңышқа тұқымы себілді. Мақсары дақылы бөлек танапта себіледі.
Қант қызылшасының жаңа отандық буданын сұрыптап шығару мақсатында қант қызылшасының ата-аналық формалары мен селекциялық үлгілері тамыржемістер мен штеклингтер түрінде (жылыжайдан шыққан ұсақ тамыржемістер) отырғызылды.
Тәлімі жағдайда ауылшаруашылық дақылдарын өсірудің агротехнологиясын жасау үшін мақсары, зығыр, арпа, тары, сұлы + бұршақ үш факторлы тәжірибе бойынша себілді. Бұл дақылдардан басқа тәжірибе барысында әртүрлі тыңайтқыштардың әсері мен топырақты өңдеу әдістері зерттеледі.
Қазіргі уақытта күздік дақылдарды аммиак селитрасымен қоректендіру, дақылдарды тырмалау және оларды өсімдіктерді қорғау құралдарымен өңдеу бойынша ауылшаруашылық жұмыстары жүргізілуде.
ЗАВЕРШЕН ПОСЕВ ЗЕРНОВЫХ И ЗЕРНОБОБОВЫХ КУЛЬТУР В КАЗНИИЗИР
18 апреля 2021 года в институте завершен посев яровых зерновых и зернобобовых культур. В частности в селекционных и семеноводческих питомниках из зерновых культур посеяны яровая пшеница, яровое тритикале, яровой ячмень и овес, из зернобобовых культур – горох, нут и чечевица. Кроме того, в севооборотных участках посеяна люцерна с подсевом ячменя. На отдельном участке также посеян сафлор.
С целью создания нового отечественного гибрида сахарной свеклы посажены родительские формы и линии сахарной свеклы в виде корнеплодов и штеклингов (мелких корнеплодов из теплицы).
По агротехнологии возделывания сельскохозяйственных культур в условиях богары на трех-факторном опыте посеяны сафлор, лен, ячмень, просо, овес + горох. Кроме указанных культур в опыте будут изучены влияние различных удобрений и способов обработки почвы.
В настоящее время проводятся сельскохозяйственные работы по подкормке посевов озимых культур аммиачной селитрой, боронованию посевов и обработке средствами защиты растений.
ВЕСЕННЕ-ПОЛЕВЫЕ РАБОТЫ В КАЗНИИЗИР
В этом году на юго-востоке Казахстана весна наступила поздно. Мало осадков осенью, теплая зима, возвратные холода в марте и другие капризы погоды вносят существенные коррективы в ход полевых работ. Состояние озимых культур требует постоянного мониторинга и адекватного реагирования на возникающие угрозы.
10.04.2021 года ведущие ученые ТОО «Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства» (КазНИИЗиР) провели осмотр научно-производственных стационаров института. Специалистами отмечено, что гидротермические условия осени не позволили получить своевременные всходы и хорошее развитие озимой пшеницы, озимого рапса и озимого ячменя. Особенно это наблюдается на полях с поздними сроками посева. Согласно методике, первые монолиты были отобраны еще в январе. По отобранным монолитам было определено состояние растений и наличие фитопатогенов.
С наступлением благопритной погоды ученые и производственники института вышли в поле для предпосевной обработки почвы, закладки опытов, ухода за озимыми посевами. В частности, произведен посев покровных культур в КХ «Өнім» Илийского района Алматинской области по проекту МОН РК 2020-2022 «Повышение продуктивности орошаемого земледелия на основе использования покровных культур и капельного орошения». Проведен посев богарных культур по программе целевого финансирования МСХ РК с последующим прикатыванием почвы и обработкой гербицидом. Посеяны селекционные номера ярового ячменя в условиях жесткой богары Карой. Также посеяны сорта зернофуражных культур (ячмень и овес), твердой пшеницы и тритикале в селекционных стационарах института. Подготовлены селекционные поля по проекту селекция зернобобовых культур (нут и чечевица). Таким образом, в КазНИИЗиР весенне-полевые работы идут высокими темпами.
НАГРАЖДЕНИЯ СОТРУДНИКОВ ИНСТИТУТА ПО СЛУЧАЮ ДНЯ НАУКИ
Министерство сельского хозяйства РК отметило труд и заслуги ученых аграрников нашего института. Нагрудным знаком «Ауыл шаруашылығы саласының үздігі» награжден Рсалиев Ш.С. Почётной грамотой Министерства сельского хозяйства РК отмечены Токтаров Е.Т. и Аянбек Ғ.Ж.
Почётной грамотой НАО НАНОЦ награждены ученые института Сембаева А.С., Амангалиев Б.М., Мукин К.Б., и ветераны аграрной науки Абугалиев С.Г., Сарбаев А.Т., Кожахметов К., Омарова А.Ш. Коллектив ТОО «Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства» сердечно поздравляет всех ученых и специалистов института с заслуженными наградами.
Свежие комментарии