С 13 по 17 мая заведующий лабораторией зернофуражных культур Аскар Баймуратов и научный сотрудник лаборатории биотехнологии Тамара Пазылова прошли стажировку в Центральном научно-исследовательском институте полевых культур г. Анкара (Турция).
На фото: Зав. лаб. ячменя НамукЭргюн, зав. лаб. зернофуражных культурАскар Баймуратов, научный сотрудник лаборатории биотехнологии Тамара Пазылова, менеджер департаментаХумеира Яман
Сотрудники КазНИИЗиР прошли недельную стажировку по селекции факультативного, голозерного ячменя и ознакомились с особенностями гибридизации генофонда по сохранению сортов ячменя.
— В Турции в основном растут зерновые культуры озимого направления. Ведутся селекционные и семеноводческие работы по факультативным ячменям. В основном озимые голозерные формы ячменя и среди них выделялись формы, которые по проекту были нам интересны – это факультативный ячмень. Факультативный ячмень у них идет в двух направлениях: факультативный ячмень кормового производства и факультативный ячмень для пищевой промышленности. Меня заинтересовали их формы, не светлые как у нас, а черные и светло-каштановые – рассказывает заведующий лабораторией зернофуражных культур Аскар Баймуратов.
Намук Эргюн — зав. лабораторией ячменя
По его словам, турецкие коллеги тоже заинтересовались нашими селекциями и сортами. В основном яровыми формами.
— Сейчас везде меняется климат. В этом году у них тоже зима была прохладная, снежного покрова практически не было. Но, несмотря на это полевые культуры у них хорошо растут. Хочу рассказать о том, как они создают свои сорта по фенологическим наблюдениям и как работает их технология по созданию сортов. Госкомиссия каждый год отправляет по этим сортам в количестве шести килограммов. И госкомиссия сама ведет все фазы действия по UPOV. Через два года они определяют: пустить этот сорт в производство или нет. А так у них селекция ведется только по гибридам шестого поколения. После чего идет производственный посев этих выделенных образцов. Два года они определяют урожайность и через два года отправляют в госкомиссию. Получается, что каждые десять лет выводят один сорт, – отмечает Аскар Баймуратов.
Как утверждает заведующий отделом, в марте этого года получил от турецких коллег семена 85 коллекций факультативных форм ячменя. В этом году посеяли под яровой. Теперь по этим яровым формам семена размножают. Половину посадят этой осенью, половину следующей весной.
— Для лабораторного анализа нужны факультативные формы, будем определять только по факультативным формам. Выделенные образцы будут отобраны для дальнейшего изучения в селекционных программах. По ДНК определению занимается наша лаборатория. Я в основном буду вести работу по изучению коллекции в полевых условиях: по скороспелости, по устойчивости к болезням на естественных фонах, по адаптации к нашим климатическим условиям и по определению засухоустойчивости и морозостойкости, — продолжает Аскар Баймуратов.
Заведующий отделом зернофуражных культур также рассказал о различиях по методике и о новом проекте.
— По селекции ячменя турецкие коллеги работают по методике Балыка, а у нас по Вавиловской методике. И по методике гибризации тоже различия есть: у нас работают по методике Вавилова, они по методике Твель. Питомники гибридизации зерновых культур у них находятся возле института, а селекционные питомники в поселке Голбаши, что на 45 км дальше от Анкары.
У нас новый проект на 2023-2025 годы по созданию факультативных форм ячменя. Это связано с изменяющимся климатом. Факультативный ячмень в народе называется – двуручка, а на интернациональном языке — факультативный ячмень. В Турции называют его альтернативный ячмень. Раньше у нас был сорт ячменя двуручка — Байшешек, сейчас его сеют под яровой ячмень. Двуручку сеют осенью и если будут бесснежные зимы, тогда уже пропадет посев и весной изреженный посев можно посеять этим же сортом. Урожайность на 10-15% больше, чем стародавние сорта – пояснил Аскар Баймуратов.
Все молодые ученые Турции магистратуру оканчивают в Америке. Институт платит в первый год за язык обучения и три года за обучение. Через американские университетские лаборатории проводят свои материалы через ДНК анализы и заносят в компьютер.
— В последние два года нами ведется селекционная работа по проекту АР 19678544 «Создание факультативных форм ячменя на основе методов селекции и биотехнологии для возделывания на богарных и неполивных землях Казахстана», основной целью работы является — Создание факультативного сорта ячменя на богарных и неполивных землях юго-востока, западного и центрального Казахстана с урожайностью в зависимости от зон возделывания от 25,0 до 40,0 ц/га, качеством зерна выше 14,0% белка. Это новая для нас тема. Сейчас, например, в Западных и Центральных областях сеют только яровые формы. Мы, когда будем создавать сорта для госкомиссии напишем, что в Западных и Центральных регионах под яровые культуры сеются, а в Юго-Восточных, Южных областях под озимую –подчеркнул Аскар Баймуратов.
Сотрудники КазНИИЗиР во время стажировки посетили все лаборатории, ознакомились с методами селекции и биотехнологии: фенологическое наблюдение за растениями ячменя F1-F6, гибридизация растений ячменя (кастрация и опыление), оценка по элементам устойчивости к разным видам болезней у ярового и озимого ячменя в лабораторных и полевых условиях.
— Прослушала курс по обработке статистических данных, полученных в результате селекционной работы с растениями ячменя. В данной стажировке получила новые навыки и подходы при работе с полевыми культурами (ячмень, пшеница, тритикале и др.). Благодарю ученого, заведующего лабораторией ячменя Намук Эргюн за организацию и проведение тренинга – отметила научный сотрудник лаборатории биотехнологии Тамара Пазылова.
Жамбыл облысында М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің базасында, жуырда Атырау қаласында өткен III Ұлттық құрылтай отырысында Ұлттық академия ұсынған «Қуатты өңірлік ғылым – қуатты өңір» бастамасын іске асыру аясында өңірлік ғылымды дамыту мәселесі бойынша Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясы Президиумының көшпелі отырысы өтті.
Отырысқа Жамбыл облысының әкімі Ербол Қарашөкеев, ҚР Ауыл шаруашылығы, Ғылым және жоғары білім, Су ресурстары және ирригация, Экология және табиғи ресурстар вице-министрлері, ҚР Парламенттің қос палатасының депутаттары, ҰАҒББО АҚ, «Атамекен» ҰКП, «Ғылым қоры» АҚ, ЖОО және ҒЗИ бірінші басшылары, өңірлік бизнес субъектілерінің басшылары, стейкхолдерлер, жетекші ғалымдар, тәуелсіз сарапшылар, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері қатысты.
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, өңірлік ғылымды дамыту өндіріске инновацияларды енгізудің және әлемнің жетекші экономикалық державаларына өндірісті қысқа мерзімде техникалық және технологиялық қайта жарақтандыруды қамтамасыз етуге, дамуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты ҚР Президентінің жанындағы ҚР ҰҒА Президенті Ақылбек Күрішбаев алқалы жиында бірқатар ұсыныс айтып, сөз алды.
— Мемлекет басшысы Қ.Тоқаевтың қолдауының арқасында отандық ғылымды дамыту бойынша елімізде бұрын-соңды болмаған ауқымды іс-шаралар қабылдануда. Ғылымның практикалық маңызын арттыру, оны экономика мен қоғамның озық дамуын қамтамасыз ететін нақты экономикалық ресурсқа айналдыру үшін біз ғылыми-зерттеулерді ұйымдастырудың заманауи жүйесін құруымыз керек. Бұл тұрғыда өңірлік ғылымды дамыту – ғылым мен экономиканың нақты секторының байланысын нығайтудың негізгі факторы.
Өкінішке қарай, Қазақстанда өңірлік ғылымды дамыту мәселелері іс жүзінде назардан тыс қалды әрі мұнда елеулі диспропорция байқалады. Аймақтық ғылым жүйесінде зерттеуші ғалымдардың тек 35%-ы жұмыс істейді. Нәтижесінде, барлық ішкі шығындардың 66%-ы, бағдарламалық-нысаналы және базалық қаржыландырудың 79%-ы, ғылыми-зерттеулерді гранттық қаржыландырудың 75%-ы Алматы және Астана қалаларына тиесілі. Жергілікті бюджеттерден ғылымды қаржыландыру көлемі өте төмен, оның үлесі 2023 жылы Ғылыми зерттеулерге жұмсалған жалпы шығындардың 0,4% ғана құрады. Еліміздің 10 өңірінде бұл мақсаттарға жергілікті бюджеттерден қаражат мүлдем бөлінбеді. Екінші жағынан, жергілікті жерлерде білімді тарату жүйесі іс жүзінде жоқ. Ғылым нақты сектордың проблемаларын білмейді, ал бизнес ғалымдардың мүмкіндіктерін білмейді. Өңірлік ғылымды дамыту проблемаларын шешуде және оның өндіріспен байланысын нығайтуда жергілікті атқарушы органдардың да рөлі өте төмен.
АҚШ-та әрбір штатта дерлік ірі зерттеу университеттері, өңірлік ғылыми орталықтар бар, олар сол өңірдің экономикасын дамытудың инновациялық орталығы, «ми хабы» болып саналады. Олардың жұмысын тікелей штат губернаторы үйлестіріп отырады. Өкінішке қарай, Қазақстанда ғылыми қамтамасыз етудің бұндай өңірлік жүйесі жоқ,- деді А.Күрішбаев.
Енді өңірдің ғылыми ұйымдарын басқаруына, жергілікті жерлерде білім тарату орталықтарын құру және олардың жұмыс істеуі мәселелерінде жергілікті атқарушы органдардың рөліне ерекше назар аударылатын болады. Сонымен қорытындылай келе, Ұлттық ғылым академиясы жоғарыда аталған іс-шараларды Жамбыл облысының аймағында пилоттық режимде жүзеге асыруды және оны кейіннен еліміздің барлық өңірінде іске асыруды ұсынды.
Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының Басқарма Төрағасы Шолпан Оразовна Бастаубаева «Қуатты өңірлік ғылым – қуатты өңір» тақырыбы бойынша ҚР Президентінің жанындағы ҚР Ұлттық ғылым академиясы Президиумының көшпелі отырысында баяндама жасады.
-Қазақстан – аграрлық мемлекет екендігі баршаңызға белгілі, осы орайда «Қуатты өңірлік ғылым – қуатты өңір» тақырыбындағы Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы Президиумының көшпелі отырысына қатысуға мүмкіндік бергендеріңізге алғысымды білдіремін!
«Жамбыл облысының агроөнеркәсіп кешені өнімділігін арттыруға бағытталған Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының жетістіктері» атты баяндамамда ғылыми әзірлемелерді өндіріске енгізу қажеттігі, оның тиімділігі туралы айтатын боламын.
Ғылым жетістіктері – Өндіріске
Ғылымның дамуы іргелі және қолданбалы зерттеулерді ұштастыра келе, оның нәтижесін өндіріске енгізумен толық циклды қамтуы тиіс.
Бұл салада тоқсан жылдық тарихы бар Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты агроғылым саласында өзіндік орны бар, жетекші мекеме екендігі сөзсіз.
Мұның айғағы:
— біріншіден кадр әлеуеті, яғни жалпы 305 қызметкердің 94-і ғылыми қызметкерлер, оның ішінде 51-і ғылыми дәрежесі бар ғалымдар;
— екіншіден ғылыми зерттеулер жүргізуге және отандық ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілерді сапалы қамтамасыз етуде 3 300 гектар егістік алқап бар;
— үшіншіден институт жыл сайын 3 500 тонна ауылшаруашылық дақылдарының кондициялы, сапалы тұқымын өндіреді;
— өндіріске енгізуге дайын егістік дақылдардың сорттары мен будандары және оларды өсіру агротехнологиялары бойынша 200-ден астам ғылыми әзірлемелер;
— институттың зияткерлік меншік құқығының әлеуеті жоғары.
Осы слайдта көрініп тұрғандай, институт селекционерлері шығарған сорттар мен будандардың 64-і осы Жамбыл облысындағы шаруашылықтардың өндірісінде өсіруге ұсынылған.
Жыл сайын суғармалы судың азаюы – бұл табиғи құбылыс және мемлекетіміз су ресурстары бойынша көршілес елдерге тәуелді екендігі баршамызға мәлім. Осы орайда ғалымдарымыз құрғақшылыққа төзімді сорттарды шығарумен қатар, су үнемдеу, ылғал сақтау сияқты агротехнологияларды да зерттеп, нәтижелерімен бөлісіп келеді.
Тамшылатып, спринкерлі, дискретті және тағы басқа суғару әдістері бойынша, ылғал сақтау технологиялары бойынша, сонымен бүгінгі таңда экологиялық өнім өндіру өзектілігіне байланысты органикалық егіншілік бойынша мәліметтер осы слайдта келтірілген.
Барлық агротехнологиялық іс-шараларды сақтай отырып, тамшылатып суғаруда қызылшадан 100 тоннадан астам өнім алу, топырақты өңдеу әдістерін тиімді пайдалануда дәнді дақылдардан тұрақты 70 центнерге дейін өнім алу мүмкіндіктері әзірленген.
Еліміздің оңтүстік өңіріндегі тәлімі аймақта өсірілетін басты дақыл – ол күздік бидай. Қазіргі таңда статистикалық мәліметтер бойынша республика бойынша 580 мыңға жуық гектар егістікті құрайды, және мұның 79 пайызы оңтүстік және оңтүстік-шығыс өңірлердің үлесіне тиесілі және осы егістердің 85 пайызы біздің институт ғалымдары шығарған сорттармен себіледі.
Тұқым шаруашылығын дамыту
Шығарылған сорттарды әрі қарай өндіріске жеткізудің басты жолы бірінші кезекте тұқым шаруашылығын тиімді ұйымдастыра білу.
Бүгінде институтта тұқым өңдейтін 3 желі жұмыс жасайды:
Мал азықтық және майлы дақылдар бойынша;
Астық дақылдары бойынша;
және қант қызылшасы бойынша кіші тізбек.
Жоғарыдағы суретте былтыр жыл соңында іске қосылған Ғылым қоры гранты есебінен салынған жаңа зауыт. Осы желілерді тиімді пайдалану арқасында тұқымды тазалау барысында сорттық тазалығы сақталады.
Институт бірегей және элиталы тұқымдарды өндіреді, мына слайдта негізгі дақылдар бойынша тұқым өндіріс көлемі берілген, былтырғы жылы «Агропарк «Оңтүстік» жауапкерлішігі шектеулі серіктестігі қосылуына байланысты кейбір дақылдар бойынша тұқым өндірісі 5 есеге дейін өсуі жоспарлануда.
Сонымен қатар, айта кету керек, институт материалды-техникалық базаны жаңарту мәселесіне де көңіл бөледі, бұл орайда Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығына, Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінің басшылары үлкен рақмет.
Алдағы 5 жылдықта мемлекеттік инвестициялық жоба аясында 5 миллиард теңгеден астам қаржыға жаңа ауыл шаруашылығы техникалары мен жабдықтарын сатып алу қарастырылған.
Ендігі тағы бір жоспарымыз институтта жүгерінің ата-аналық формаларының жоғары сапалы тұқымын өңдейтін зауыт салу.
Жоғарыда аталған іс-шаралардың барлығы сайып келгенде еліміздегі фермерлерді сапалы отандық тұқыммен қамтамасыз ету болып табылады.
Қант өнеркәсібі
Елімізде қант тапшылығы бар, оны мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлыда қант қызылшасының тұқыммен қамтылу деңгейі 5 пайыздан аспайтындығы туралы бірнеше рет көтерді.
Қазақстанда қант қызылшасының егіс алқабын 2028 жылы 24 мың гектарға дейін жеткізу жоспарланған, ал биылғы жылы Жамбыл облысындағы «тәтті түбір» егіс алқабы 10,8 мың гектарды құрамақ.
Институт бұл салада да зерттеу жұмыстарын жүргізіп, 15 будан шығарды, оның 8-і мемлекеттік сорт сынау нәтижесінде өндіріске ұсынылды.
Осы орайда айта кеткен жөн, негізі қызылша өніміне будандың қосар үлесі 30 пайыз ғана, қалғаны агротехникалық іс-шаралар мен өсіру орны және тағы да басқа факторларға байланысты. Сондықтан алдарыңызға шаруашылықтың кішілі немесе үлкендігіне қарай ауыспалы егіс жүйесін ұсынып отырмыз. Себебі қызылшаны бір егісте қайталап өсіруге ғалымдар ұсынбайды, бәріңізге белгілі тамыр шірігі ауруы қатты дамып кетеді.
Биылғы жылы Жетісу облысындағы шаруашылықта Флоримен Депре, КВС, Сингента және басқа да шетелдік тұқымдармен қатар қызылшаның Шекер буданы 2 гектар жерге егілді. Мұнда бағасы бойынша үлкен айырмашылықты атап өтуге болады: дражерленген бір себу бірлігі (1 посевная единица) шетелдік тұқым 150 мыңнан басталып, бүкіл химикаттарымен қоса алынған кезде 350 мыңға дейін, ал біздің отандық тұқым 20 мың теңге.
Осы көрмелік алқапта жаз айында қант қызылшасы бойынша республикалық деңгейде жиын өтуі жоспарлануда. Нәтижесі бойынша қазіргі таңда еш айырмашылық байқалмады, шығымы бірдей, өнім мен сапалық көрсеткіштері алынғанда, сонымен қатар экономиалық тиімділігін анықтағанда тағы бір қорытынды жасайтын боламыз.
Көрмелік алқапты ұйымдастыру
Ғылым жетістіктерін өндіріске жеткізудің жылдам жолы – ол нақты шаруашылық базасында көрмелік алқап ұйымдастыру, себебі фермерлер институт алқабына қарағанда шаруашылықтың өндірісінде өсіп тұрған сортты көргенде сенімі арта түседі.
Институттың оңтүстік өңірлерде 1000 гектардан астам көрме алаңдары болды, нақты осы облыста біздің өзіміздің Жамбыл филиалымыздан басқа «Сыпатай Батыр» және «Қайнар Агро» шаруашылықтарында 87 гектарда, яғни суармалы және тәлімі аймақ жағдайында орналастырылды. 019 бағдарлама аясында жүргізілген жұмыстар бойынша бұл шаруашылықтар өздеріне қажетті деген сорттарды өз жағдайында таңдап алды және бүгінде тұқым шаруашылығын дамыту үстінде.
Өкініштісі, былтырғы жылы Жамбыл облысында 8 элиталы шаруашылық, оның 5-еуі біздің институт өсіретін егіс дақылдармен айналысатын болса, биылғы таңда 5-элиталы шаруашылықтың тек дәнді дақылдар бойынша бір ғана «Сыпатай Батыр» шаруашылығы элиталық тұқым өсіруші мәртебесіне ие, қалғандары жеміс ағаштары, көкөніс дақылдары. Жалғыз шаруашылық қаншалықты деңгейде тұқым өсіруші шаруашылықтардыды тұқыммен қамтамасыз ете алатындығы белгісіз, яғни тұқым шаруашылығы үлгісі бұзылатын сияқты.
Ғылым – Білім тарату – Өндіріс
Бұл слайдта жоғарыда аталған Сыпатай Батыр және Қайнар Агро шаруашылықтарында облыстық 019 бағдарлама аясында институт ғалымдары атқарған іс-шараларды көрсетіп отырмын. «Ғылым – білім тарату – өндіріс» процесі ұштасқан, кешенді жұмыс атқарды. Ғалымдар егістік алқапты таңдау жұмысынан бастап, агротехникалық іс-шараларға қатысып, кеңестерін беріп, оқыту жұмыстарына дейін ұйымдастырды.
Жоба аясында семинар-кеңес өткізіп, фермерлермен пікір алмасу, талқылау болды. Ғалымдар тарапынан дәнді дақылдар бойынша ұсыныс кітапшалары әзірленіп, таратылды.
Қорыта айтқанда, 019 жобасының ғылым жетістіктерін өндіріске енгізудегі рөлі жоғары, сондықтан бұл жұмысты жандандыру қажет.
Жоспарлы жұмыстар
Жамбыл облысының агроөнеркәсіп кешенін тұрақты дамытуда әлі де бірлескен жұмыстар атқару қажетпіз. Фермерлерге кеңес беру, оқыту, өндіріс жағдайында көрсету іс-шараларын дамыту керек.
Сондықтан алдағы уақытта:
дақылдардың жаңа сорттары, оларды өсіру ерекшеліктері бойынша суармалы және тәлімі көрме алқаптарда практикалық тәжірибе беру;
өңірлік фермерлерге өсімдік шаруашылығын әртараптандыру қажеттігі туралы түсініктеме беру, нарықта сұранысқа ие, суды аз талап ететін құрғақшылыққа төзімді дақылдарды, олардың сорттарын өсіру жөнінде ұсыныстар беру, себебі шаруашылықтар дәстүрлі дақылдарды өсірумен ғана шектелген;
элиталық тұқым өсіруші шаруашылықтарға егістіктің сұрыптық таза сақтау қажеттігін, апробация жүргізу жұмыстары бойынша ғылыми-әдістемелік көмек көрсету;
бұл үшін дақылдар бойынша апробаторларды дайындау қажет, оларға теориялық оқу сабақтарын ұйымдастырып, өндірістік жағдайда орындалуы туралы практикалық тұрғыда көрсету керек.
— Баяндама барысында айтылған іс-шараларды облыспен, өңірдегі шаруашылықтармен бірге орындау арқылы ауыл шаруашылығын тұрақты дамытуға болады — деді Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының Басқарма Төрағасы Шолпан Оразовна Бастаубаева.
В Туркестанский области с помощью беспилотников обрабатывают сельхозземли от марокканской саранчи. Об этом сообщает пресс-служба правительства. Уже обработано 252 тысячи гектаров, из них беспилотниками — 1,4 тысячи гектаров. За час с помощью дрона можно обработать 18 гектаров.
Отмечается, что механизм апробируется в Туркестанской области в виде пилотного проекта. Перейти централизованно на единый закуп услуг по борьбе с саранчой по всей стране планируется в следующем году.
275 млрд тенге льготных кредитов будут выделены на 89 агропроектов. Об этом сообщает пресс-служба министерства сельского хозяйства.
Согласно информации, на первом этапе оценивались деловая репутация владельцев компаний, их опыт в реализации подобных проектов, отраслевая специфика, обеспеченность регионов конкретными видами продукции. Пул проектов для льготного финансирования по линии Аграрной кредитной корпорации и Банка развития Казахстана будет сформирован с учетом вошедших в портфель БВУ. Механизмы финансирования отрабатываются. В числе потенциальных – еще 49 проектов на 88 млрд тенге.
Фото из открытых источников
«В конце прошлого года МСХ предложило сформировать портфель из 500 проектов, которые потенциально могут получить финансирование в рамках сотрудничества с Halyk Bank и финансовыми институтами АПК холдинга Байтерек. Эти проекты в основном ориентированы на приоритетные направления развития АПК: строительство молочно-товарных ферм, овощехранилищ, развитие животноводства, проекты по орошению, переработке зерновых, мяса, плодов и овощей.
С учетом применения инструментов господдержки в виде субсидирования ставок вознаграждения, конечная ставка для заемщика – субъекта АПК – составит не более 6% годовых. Одно из основных условий – непрерывное финансирование проектов, отвечающих требованиям государственной политики развития сельского хозяйства» — говорится в пресс-релизе министерства сельского хозяйства.
Представители Правительств двух стран на встрече в Астане обсудили целый ряд вопросов по взаимодействию в отрасли АПК. Одним из основных стал вопрос о поставках зерна, сообщает агентство «АПК Новости».
Фото из открытых источников
Пресс-служба Правительства, освещая итоги встречи, проинформировала о том, что взаимодействия по перемещению продукции сельского хозяйства между Казахстаном и Китаем в последние годы резко выросли. Основной культурой, которую РК поставляет своему соседу на юге-востоке, — зерно пшеницы. Отмечается, что по итогам прошлого года поставки данной культуры составили порядка 600 тыс. тонн, за первые три месяца 2024 года они уже достигли объема 220 тыс. тонн. Если говорить в целом об экспорте продукции сельского хозяйства, за период последних пяти лет он увеличился более чем в 4,5 раза. Если в 2019 году из Казахстана в Китай было отправлено порядка 800 тыс. тонн, то в минувшем — 3,5 млн тонн.
Казахстан работает над тем, чтобы стабильно «закрепиться» на ранке Китая по поставкам зерна. Китай, в свою очередь, не намерен снижать импорт зерна и муки из Казахстана.
Свои позиции власти двух стран решили закрепить на специальном мероприятии, посвященном зерну. Сообщается, что в июне этого года в Китае решено провести первый совместный зерновой форум, на который приедут представители зернового бизнеса, представители государственных органов и компаний, занимающихся поставками зерна и муки.
Также власти Казахстана предложили представителям из Китая налаживать совместные проекты. Как отметили на встрече, проекты по глубокой переработке сельхозпродукции являются приоритетными в отношениях РК и КНР.
Еще одним предложением казахстанской стороны Китаю стало создание специальной структуры в сфере сельского хозяйства. Основной целью данного подкомитета назвали увеличение потенциала развития в сфере АПК. Предполагается, что в новый казахстанско-китайский орган войдут представители министерств сельского хозяйства, транспорта, наш Национальный грузоперевозчик «Казахстан Темир Жолы», представители таможни и железной дороги Китая.
Казахстан считает, что все возникающие на месте вопросы по передвижению зерна и другой продукции стоит решать сразу. И данная группа будет способствовать этому.
Турецкая компания Akplas намерена реализовать инвестиционный проект по производству современных ирригационных систем полива для сельского хозяйства в Кызылординской области. Договоренность о реализации проекта была достигнута по итогам визита турецкой стороны в Казахстан. Об этом сообщили в пресс-службе нацкомпании KAZAKH INVEST.
Фото пресс-службы Kazakh Invest
По сообщению пресс-службы, стоимость проекта составит порядка $10 млн на первом этапе и порядка $50 млн в среднесрочной перспективе.
«На первом этапе годовая мощность производства оросительных установок составит 80 тыс. га. В течение пяти лет планируется, что мощность увеличится до 400 тыс. га. Ожидается, что проект будет введен в эксплуатацию в начале 2025 года.
Представители руководства Akplas посетили Кызылординскую область, где им презентовали перспективные земельные участки. В ходе визита представители компании также провели переговоры с местными исполнительными органами по реализации проекта.
С 2008 года Akplas является одним из лидеров в секторе спринклерного орошения Турции» — говорится в сообщении.
Как утверждает источник, 7,7 млн тонн зерна пшеницы осталось в закромах Казахстана. Объем продовольственного зерна – 5,4 млн тонн. Статистика представила официальные данные по наличию зерновых и бобовых культур в хозяйствах Казахстана на период начала мая.
Всего в Казахстане объем зерна бобовых и зерновых культур составляет 9,6 млн тонн. Из них продовольственного зерна – 6,3 млн тонн, семенного – 1,2 млн тонн, фуражного – 2 млн тонн.
Что касается непосредственно пшеницы, всего в хозяйствах осталось 7,7 млн тонн против 8,4 млн тонн месяц назад. Из них продовольственной пшеницы – 5,4 млн тонн (против объема в 6 млн тонн 1 апреля). Семенного зерна по-прежнему насчитывается 993 тыс. тонн, как и месяц назад. Объем фуражного зерна пшеницы составляет на данное время 1,3 млн тонн.
Больше всего остатков в трех зерносеющих регионах – Северо-Казахстанской области – 2 млн 386 тыс. тонн, Акмолинской области – 2 млн 578 тыс. тонн, Костанайской области – 2 млн 535 тыс. тонн.
Ячменя в наличии 1,2 млн тонн. Из них продовольственного – 447 тыс. тонн, семенного – 160 тыс. тонн, фуражного – 625 тыс. тонн. Наличие кукурузы – 120 тыс. тонн, овса – 100 тыс. тонн, гречихи – 65 тыс. тонн.
Стоит отметить, что американские сельскохозяйственные аналитики спрогнозировали рост урожайности по ячменю и пшенице в этом сезоне в Казахстане. Производители оценивают объем производства ячменя на уровне 3,25 млн тонн, объем производства пшеницы – 15,8 млн тонн.
Ранее аграрии одной из основных зерносеющих регионов Казахстана – Костанайской области, — сообщали о том, что в связи с высокой влагозарядкой почвы ожидают хорошего урожая.
В рамках выполнения БП 267 было создано модельное хозяйство для демонстрации научно-технических достижений (новые гибриды/технология) в КРХ «Кең Дала», пос.Маулимбай Жетысуской области.
Цель опыта: экологическое сортоиспытание новых гибридов и внедрение их в производстве.
По словам заведующей лабораторией сахарной свеклы Лайлы Табынбаевой, наши гибриды конкурируют с самыми известными производителями семян сахарной свеклы: Флоримон Депре (Франция), Марибо (Дания), КВС (Германия) и т.д.
— Посев проведен в оптимальный срок сахарной свеклы — 19 апреля 2024 года новыми гибридами сахарной свеклы отечественной селекции «Абулхаир» и «Болашақ».
Гибрид «Абулхаир» — диплоидный межлинейный гибрид на стерильной основе, односемянный. Тип растения — NZ (урожайно-сахаристого направления). Вегетационный период 165-170 дней. Устойчив к корневой гнили, ризомании и мучнистой росе. Потенциальная урожайность 800-850ц/га, сахаристость 17,7-18,0%.
Гибрид «Болашақ» — диплоидный межлинейный гибрид на стерильной основе, односемянный. Тип растения — NZ (урожайно-сахаристого направления). Вегетационный период 160-170 дней. Устойчив к корневой гнили, ризомании и мучнистой росе. Во время испытания на естественном инфекционном фоне поражение корневой гнилью составило 0,5 балла, ризоманией 0 балла. Потенциальная урожайность 800-850 ц/га, сахаристость 17,8-18,2%.
На 29 апреля взошли полные дружные всходы. Растения сахарной свеклы находятся в фазе 2 пар настоящих листьев. До сегодняшнего дня на посевах сахарной свеклы проведены две обработки средствами защиты растений фирмы «Август». Фитосанитарное состояние посева – хорошее» — отметила Лайла Табынбаева.
Министерство сельского хозяйства США спрогнозировало восстановление производства пшеницы в Казахстане. Как сообщается в отчете Иностранной сельскохозяйственной службы (ФАС), ожидается, что объем производства казахстанской пшеницы в этом маркетинговом году вырастет из-за хорошей влажности, передает агентство «АПК Новости».
Эксперты ФАС оценивают объем производства зерна в Казахстане в этом маркетинговом году на уровне 15,8 млн тонн.
Фото из открытых источников
«Фермеры отмечают, что текущее содержание влаги в почве способствует росту урожая пшеницы, так как обильные дожди осенью прошлого года, а также выпадение снега зимой, превышающее средний уровень, создали очень благоприятный уровень влажности», — говорится в документе.
Отмечается, что в этом году сильные наводнения негативно сказались на Западном и Северном Казахстане, больше остальных пострадали регионы Атырау, Костанай и Астана. Производители зерна сообщают, что наводнение оказало меньшее воздействие на культуры, поскольку большинство пшеничных полей защищены дамбами, вода в основном нанесла ущерб сельским жилым районам и домашнему скоту.
По сообщению источника, наводнения нанесли ущерб некоторым зернохранилищам и другой инфраструктуре. Чтобы восполнить потенциальную нехватку семян для посева из-за наводнения, Продкорпорация готова предоставить семена на условиях рассрочки платежа. Кроме того, фермеры, пострадавшие от наводнения, получат право на получение государственных займов со сроком погашения до 24 месяцев.
Согласно данным, поверхностная и подповерхностная влажность почвы в трех северных регионах-производителях зерна в апреле 2024 года зафиксирована на более высоком уровне влажности по сравнению с аналогичным периодом прошлого года. Министр сельского хозяйства сообщил, что производство пшеницы в этом сезоне сократится на 429 200 тонн. Ожидается, что будет засеяно 13,3 миллиона гектаров. Общая площадь сельскохозяйственных угодий сократится на 209 600 га и достигнет 23,8 млн. Также ожидается, что фермеры перейдут от производства пшеницы к выращиванию других культур, таких как подсолнечник, сахарная свекла и фуражные культуры.
Также Минсельхоз оценивает потребление пшеницы в 2024/25 маркетинговом году в 4,7 млн тонн, что на 250 000 тонн меньше, чем в 2023/24 МГ. Ожидается, что потребление пшеницы снизится из-за увеличения экспорта.
Что касается торговли зерном, ФАС оценивает импорт пшеницы в 2024/25 МГ в объеме 2 млн тонн, поскольку ожидается, что спрос на российскую пшеницу со стороны местных мельниц и птицефабрик сохранится.
Как сообщает источник, экспорт зерна пшеницы оценивается в 11,1 млн тонн с учетом улучшения прогнозов производства. Страна продолжает расширять торговлю с Китаем и достигла соглашения об отправке 200 тысяч тонн различных сельскохозяйственных товаров, включая пшеницу, ячмень, лен, рапс, овес, подсолнечник, горох, чечевицу, рожь и другие культуры, сообщили в ФАС.
С сентября по февраль 2023-2024 годов Казахстан экспортировал 4,1 миллиона тонн пшеницы и пшеничной муки, что на 20% меньше, чем за аналогичный период прошлого маркетингового года. Узбекистан, Афганистан и Таджикистан остались в тройке крупнейших покупателей казахстанской пшеницы и пшеничной муки.
Экспорт пшеницы в Узбекистан составил 1,8 млн тонн, что на 18% меньше по сравнению с тем же периодом предыдущего маркетингового года.
Афганистан был вторым по величине импортером с объемом 889 000 тонн, что на 36%.
Таджикистан импортировал 615 000 тонн, снижение на 5%.
Экспорт в Китай составляет 254 000 тонн, что в семь раз больше, чем за тот же период прошлого года. Трейдеры заявили, что увеличение связано с интересом китайских покупателей к импорту фуражной пшеницы.
«Ценовое давление со стороны России остается серьезным, поэтому правительство Казахстана продлило ограничения на импорт пшеницы из Евразийского экономического союза еще на шесть месяцев», — также говорится в отчете.
Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев 8 мая выступил на расширенном заседании Высшего Евразийского экономического совета в Москве, передает пресс-служба президента.
Фото из открытых источников
Глава государства считает еще одним важным направлением сотрудничества укрепление продовольственной безопасности.
«Всем известно, что Евразийский регион обладает одним из самых высоких производственно-ресурсных и экспортных потенциалов в мире. В условиях роста численности населения, ограниченности ресурсов в других макрорегионах мы имеем возможность обеспечить продовольствием около 600 миллионов человек. При этом роль Союза в обеспечении глобальной продовольственной безопасности будет только усиливаться. Наше стратегическое видение состоит в том, чтобы трансформировать агропромышленный комплекс в высокотехнологичную отрасль. Для этого крайне важно принимать согласованные меры по внедрению прорывных инновационных технологий, базирующихся на искусственном интеллекте, робототехнике, биотехнологиях и агронауке», – отметил президент Казахстана.
В завершение своей речи президент Казахстана подчеркнул, что всего за 10 лет существования Евразийского экономического союза государства-участники добились впечатляющих результатов по всем направлениям. Но с учетом огромного потенциала объединения предстоит сделать еще больше. По его словам, Казахстан будет поддерживать экономическую интеграцию, основанную на принципах равноправия и взаимовыгодного партнерства.
Свежие комментарии