Отан қорғаушылар күніне арналған тартысты сайыс: ғылым ордасындағы спорттық серпін
Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтында Отан қорғаушылар күніне орай Жас ғалымдар кеңесінің бастамасымен көңілді де жігерлі спорттық жарыстар ұйымдастырылды. Бұл күн — тек ерлік пен батырлықты ғана емес, сондай-ақ ұйымшылдық пен серіктестік рухын да дәріптейтін ерекше мереке болды.
Тартысты өткен сайыстарда қатысушылар өз күш-жігерін, ептілігі мен намысын ортаға салып, ғылыммен қатар спортта да мықты екендерін дәлелдеді. Командалық рух, достық пен жігер — шараның басты ұранына айналды.
Жеңімпаздарды қуана құттықтаймыз!
Арқан тарту:
1-орын – Өсімдіктер биотехнологиясы және өсімдіктерді молекулалық-биологиялық талдау зертханасы
2-орын – Малазықтық дақылдар зертханасы
3-орын – Жүгері және құмай дақылдары зертханасы
Гір көтеру:
1-орын – Дихан Азамат Ержанұлы
2-орын – Ибаш Нұрғазы Дәулетбекұлы
3-орын – Ермаханов Ерік Ерболатұлы
Садақ ату:
1-орын – Майкотов Бекжан Нурқадамұлы
2-орын – Иса Ержан Жунисалыұлы
3-орын – Ермаханов Ерік Ерболатұлы
Қой көтеру:
1-орын – Майкотов Бекжан Нурқадамұлы
2-орын – Дихан Азамат Ержанұлы
3-орын – Төребек Нұрсұлтан Талғатұлы
Скакалка секіру:
1-орын – Бабисекова Диляра Искандеровна
2-орын – Алпысбаева Маржан Ахметовна
3-орын – Орынтаева Зарина Маратовна
Барлық қатысушыларға және қолдау білдірген әріптестерге шексіз алғысымызды білдіреміз! Бұл шараға атсалысқан әр адам — шынайы жеңімпаз! Алдағы уақытта да осындай игі дәстүрлер жалғасып, институт ішіндегі бірлік пен серіктестік одан әрі нығая берсін!
Ізгі ниетпен,
Жас ғалымдар кеңесі
КазНИИЗиР: Наука без границ — международное сотрудничество в сфере агротехнологий
Ко Дню единства народов Казахстана особенно важно отметить усилия организаций, которые своим трудом укрепляют международное сотрудничество и взаимопонимание.
Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР), активно взаимодействует с ведущими научными центрами России, Беларуси, Австралии, Германии и Китая.
Россия — традиционный партнёр
Сотрудничество с российскими научными центрами охватывает разные направления:
- ФГБУН Федеральный исследовательский центр Тюменский научный центр СО РАН: Бессрочное сотрудничество в области селекции и семеноводства яровой пшеницы. Совместный сорт «Авиада» (включен в Госреестр РФ в 2004 году) стал символом успешной интеграции усилий казахстанских и российских ученых.
- ГНУ Красноярский НИИСХ: с 2014 года осуществляется совместная работа по селекции сои и гороха. Изучено более 100 образцов, отобраны перспективные сорта для дальнейшего разведения как в Казахстане, так и в России.
- ФНЦ «ВИК им. В.Р. Вильямса»: с 2022 года реализуются совместные проекты по селекции люпина. Казахстан получил 23 образца для экологических испытаний и выведения новых сортов.
Фото из открытых источников
Беларусь — общее будущее агробиотехнологий
С 2019 года действует договор с РДУП «Опытная научная станция по сахарной свекле» (Беларусь). Партнерство включает обмен технологиями селекции сахарной свеклы, создание новых гибридов и проведение испытаний в обеих странах. Благодаря этому сотрудничеству генофонд Казахстана пополнился ценными генетическими ресурсами.
Австралия — передовые решения в условиях изменения климата
Совместно с Южно-Австралийским НИИ (SARDI) КазНИИЗиР с 2019 года работает над проектами, связанными с выведением засухоустойчивой люцерны. Были разработаны сорта, адаптированные к экстремальным условиям, что особенно актуально в условиях глобального потепления.
Фото из открытых источников
Германия — сохранение генетического наследия
КазНИИЗиР активно участвует в проектах Глобального целевого фонда сохранения разнообразия сельскохозяйственных культур в Бонне. В рамках проекта BOLD WP02 «Разнообразие люцерны для улучшения кормопроизводства» предселективные линии казахстанской люцерны были переданы на хранение в знаменитое Глобальное семенное хранилище на Шпицбергене. Это стратегический шаг по сохранению продовольственной безопасности страны.
Фото из открытых источников
Китай — новые технологии и совместные патенты
Особое место занимает сотрудничество с Научно-исследовательским институтом продовольственных культур Китайской академии сельскохозяйственных наук. С 2019 года совместно разрабатываются технологии капельного орошения и создаются новые гибриды кукурузы, что позволило получить два международных патента (JSH5847 и JSH6138).
Фото из открытых источников
День единства народов напоминает нам о важности доверия, взаимопомощи и общих усилий. КазНИИЗиР демонстрирует, что объединение научного потенциала разных стран способно не только решать глобальные вызовы в сельском хозяйстве, но и укреплять дружбу между народами. Это реальный вклад в построение мира, где каждый шаг в науке становится шагом к единству.
Новый шаг вперёд: КазНИИЗиР и КХ «Бірлік» вместе развивают сельское хозяйство
Сорт «Жансая» — наша гордость. Он был выведен в КазНИИЗиР методом индивидуального отбора на основе сорта Dekabig. Это среднеспелая, высокоурожайная соя, которая отлично себя чувствует в самых разных климатических условиях — как в Казахстане, так и в соседних странах.
Эта поставка — не просто передача семян. Это вклад в развитие сельского хозяйства, внедрение современных технологий и поддержка тех, кто каждый день трудится на земле.
Мы верим, что наше сотрудничество с КХ «Бірлік» даст хорошие плоды — и в прямом, и в переносном смысле. Вместе мы строим устойчивое, сильное и научно обоснованное сельское хозяйство!
#КазНИИЗиР#Жансая#Соя#АгроКазахстан#Бирлик#СельскоеХозяйство
Сегодня КазНИИЗиР посетили представители Турецкого агентства по сотрудничеству и координации (TİKA)
24 апреля 2025 года Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР) принимал у себя делегацию Турецкого агентства по сотрудничеству и координации (TİKA) в рамках проекта по ускоренной селекции (Speed breeding).
TİKA — это государственное агентство, действующее при вице-президенте Турецкой Республики, осуществляющее проекты по развитию и гуманитарной помощи более чем в 170 странах. Основной миссией агентства является укрепление экономического, культурного и научного сотрудничества между тюркскими странами, а также сохранение общего исторического и культурного наследия.
В состав делегации вошли г-н Фуат Эрдогмуш, координатор программ Координационного офиса TIKA в Казахстане, Эмре Юксек, сотрудник по гуманитарным вопросам IOFS, Макпал Булатова, проектный менеджер IOFS.
Гости ознакомились с деятельностью КазНИИЗиР, о которой рассказала председатель правления Бастаубаева Шолпан Оразовна. Особое внимание было уделено работе по ускоренной селекции, которую представил Ермекбаев Канат Абаевич, PhD, заведующий лабораторией молекулярной генетики и геномики Жетысуйского университета имени И. Жансугурова.
Также делегация посетила лаборатории института генетического фонда сельскохозяйственных культур, биотехнологии растений, биохимии и качества зерна, молекулярно-биологического анализа растений.
В завершение визита состоялось обсуждение текущих и перспективных направлений в области Speed breeding в стенах КазНИИЗиР
Жизнь на опытных полях: весенний обзор культур
На полях кипит работа: идёт регулярный мониторинг состояния озимых культур и многолетних трав. По предварительным наблюдениям, растения хорошо перенесли зимовку. Озимая пшеница демонстрирует устойчивое развитие, её состояние оценивается как удовлетворительное. А люцерна уже вступила в фазу активного отрастания, радуя насыщенной зеленью и жизненной энергией.
— Перед вами — органическое стационарное поле, где закладываются эксперименты по выращиванию экологически чистых культур. Здесь высажены образцы так называемой нетрадиционной селекции, где наряду с гибридизацией и отбором применяются современные биотехнологические и цитогенетические методы. Используя такие инструменты, как микроскоп, исследователи смогли выделить promising новые сорта. Лучшие из них были выбраны для осеннего посева под номером 15, — рассказывает ведущий научный сотрудник лаборатории органического земледелия Кенебай Кожахметов.
Сейчас основное внимание уделяется оценке урожайности, устойчивости к заболеваниям и качественным характеристикам: содержанию белка, крахмала, клетчатки и другим биохимическим показателям. Полевые культуры успешно перезимовали — согласно учёту, 98–98% растений остались в живых, без признаков повреждений.
Параллельно ведётся закладка новых опытов по яровым культурам — это важный этап исследований в рамках утверждённой научной программы.
Кеген ауданында өсімдік шаруашылығы бойынша халықаралық көрме өтті: ғылым мен тәжірибе тоғысты
2025 жылғы 16 сәуір күні Алматы облысы, Кеген ауданы, Жалағаш ауылдық округінде ауыл шаруашылығының өсімдік шаруашылығы бағыты бойынша ұйымдастырылған көрмеге Қазақ Егіншілік және Өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты ғалымдары қатысты.
Іс-шараға Қырғыз Республикасы, Ыстықкөл облысы, Түп ауданының әкімі басқарған бірнеше шаруа қожалықтарының өкілдері арнайы жұмыс сапарымен келіп, өңірдегі аграрлық жобалармен және өсімдік шаруашылығы саласындағы заманауи технологиялармен танысты.
Көрмеге Қазақ Егіншілік және Өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының ауруларға төзімді, өнімділігі жоғары тұқымдары, ауыл шаруашылығында органикалық егіншілікте дақылдарды өсіру технологиясы таныстырылып, тәжірибе алмасу алаңына айналды. Қонақтар агроөндірістік кешендегі инновациялық тәсілдер мен ғылыми жетістіктерге жоғары баға берді. Бұл шара халықаралық агроынтымақтастықты нығайтудың тиімді алаңы болды.
Білім тарату орталықтың басшысы Сейіткәрім Қалтайұлы өз сөзінде ауыл шаруашылығы дақылдарының тұқымдарын жетілдіру жолындағы ғылыми-зерттеу жұмыстары жайында баяндап, институттың осы бағыттағы ғылыми жетістіктерін атап өтті. Ал биология ғылымдарының докторы, профессор Исатай Ахайұлы институт ғалымдары шығарған дәнді, дәнді-бұршақ, майлы, малазықтық дақылдардың сорттары мен будандарының ерекшеліктері туралы мәлімдеме жасады.
КазНИИЗиР и ЛАЦ Холдинг (Венгрия): Переговоры о совместной деятельности по селекции и семеноводству кукурузы
Сегодня Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР) посетил Лайош Очай, главный советник венгерского торгового дома ЛАЦ Холдинг. В ходе визита обсуждались перспективы совместной работы в области селекции и семеноводства.
На текущем этапе переговоры находятся на стадии согласования, и делегация ЛАЦ Холдинг стремится узнать, готовы ли казахстанские специалисты участвовать в научно-исследовательских и семеноводческих проектах. Стороны договорились, что дальнейшая работа будет осуществляться в рамках взаимодействия между соответствующими структурами как с казахстанской, так и с венгерской стороны.
Основной целью будущего сотрудничества является создание гибридов кукурузы и других сельскохозяйственных культур, а также развитие семеноводства с участием венгерских селекционеров. Согласование всех деталей и условий позволит запустить проект на новом уровне, что откроет новые возможности для аграрного сектора обеих стран.
Қытайбұршақтың фотопериодтық сезімталдыққа жауапты негізгі гендерін зерттеу
Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының — Өсімдіктер биотехнологиясы зертханасының кіші ғылыми қызметкері Майкотов Б.Н. 2025 жылғы 3-5 сәуір аралығында Алматыда өткен Халықаралық студенттер мен жас ғалымдардың «Фараби әлемі» ғылыми конференциясында жоғары бағаланып, дипломымен марапатталды. Ғылыми конференцияда зерттеу тақырыбы — «Қытайбұршақтың (Glycine max L.) фотопериодтық сезімталдыққа жауапты негізгі гендерін молекулалық-генетикалық маркерлер арқылы сәйкестендіру және селекциядағы маркерлік технологияларды оңтайландыру» болды.
Зерттеу жұмысы: ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің 267-бюджеттік бағдарламасы бойынша жүзеге асырылатын ИРН BR22885857 «Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жоғары өнімді майлы және дәнді дақылдардың сорттары мен будандарын құру және өндіріске енгізу» жобасының аясында жүргізілді. Жоба жетекшісі — Ержебаева Р.С.
Зерттеу барысында фотопериодтық сезімталдыққа жауапты гендердің молекулалық-генетикалық маркерлерін анықтау және селекция процесінде маркерлік технологияларды қолданудың тиімділігін арттыру бойынша маңызды нәтижелер алынуда. Бұл зерттеу еліміздегі ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мен жаңа жоғары өнімді сорттарды шығаруда қолданылатын молекулалық-генетикалық әдістердің дамуында маңызды қадам болып табылады.
КазНИИзиР сообщает о поставке сои сорта «Айсауле» в ТОО «Smart Adam Trade»
Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства (КазНИИЗиР) рад сообщить, что в рамках долгосрочного сотрудничества с ТОО «Smart Adam Trade», под руководством директора Аннаева Бегли Рустемовича из Туркменистана, был осуществлен успешный процесс поставки 20 000 кг сои сорта «Айсауле».
Этот сорт сои, выведенный в КазНИИЗиР, отличается высокими агрономическими характеристиками и предназначен для использования в различных климатических зонах Казахстана и других стран региона. Поставка высококачественных семян подтверждает нашу приверженность к развитию сельского хозяйства и внедрению инновационных решений в агропроизводство.
Мы уверены, что сотрудничество с ТОО «Smart Adam Trade» будет способствовать не только развитию сельского хозяйства, но и укреплению научного потенциала в области земледелия и растениеводства.
Памяти Айткалыма Кусаиновича Киреева
С прискорбием сообщаем, что 28 марта 2025 года ушел из жизни доктор сельскохозяйственных наук, профессор, академик НААН РК Айткалым Кусаинович Киреев.
Айткалым Кусаинович Киреев, доктор сельскохозяйственных наук, профессор, академик НААН РК, родился 2 декабря 1943 года в г.Черепаново Новосибирской области. В 1962 году с отличием окончил агрономическое отделение Талгарского сельскохозяйственного техникума, а в 1967 году – агрономический факультет Казахского государственного сельскохозяйственного института.
С 1967 года Киреев работал в Казахском НИИ земледелия им. В.Р.Вильямса, где прошел путь от старшего лаборанта до заведующего отделом земледелия. В 1975 году он защитил кандидатскую диссертацию по специальности «Общее земледелие», а в 1996 году – докторскую диссертацию по той же специальности. В 1981 году ему было присвоено звание старшего научного сотрудника, а в 2004 году – профессора.
В 2009 году Айткалым Киреев был избран академиком АСХН РК.
Им опубликовано более 380 научных работ, в том числе 50 рекомендаций, 3 книги, более 30 статей в зарубежных изданиях.
Награжден почетными грамотами МСХ РК, АСХН РК, Национальным сертификатом в номинации «Специалист года 2013», почетным знаком «Құрметті ардагер», нагрудным знаком «Ауыл шаруашылығы саласының үздігі». Им подготовлено 12 кандидатов и 2 доктора сельскохозяйственных наук. В 2000-2008 годы сотрудничал с Международным центром по сельскохозяйственным исследованиям в засушливых регионах (ИКАРДА).
Смерть выдающегося ученого Айткалыма Кусаиновича Киреева стала невосполнимой утратой для научного сообщества и сельского хозяйства Казахстана.
Память о нем как о выдающемся ученом и наставнике, внесшем неоценимый вклад в развитие аграрной науки, останется в сердцах коллег, учеников и всех, кто знал и уважал его труд.
Соболезнования родным и близким Айткалыма Кусаиновича. Мы всегда будем помнить его как человека, который посвятил свою жизнь служению науке и развитию сельского хозяйства Казахстана.
С глубоким прискорбием, коллектив КазНИИЗиР.
Қайғылы хабарымызды жеткіземіз, 2025 жылдың 28 наурызында ауылшаруашылық ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі Айтқалым Құсайынұлы Киреев өмірден озды.
Айтқалым Құсайынұлы Киреев, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰАҒА академигі, 1943 жылы 2 желтоқсанда Новосибирск облысы Черепаново ауылында дүниеге келген. 1962 жылы Талғар ауыл шаруашылығы техникумында агрономия бөлімі бойынша үздік бітіріп, кейін 1967 жылы Қазақ мемлекеттік ауыл шаруашылығы институтының агрономия факультетін тәмамдады.
1967 жылдан бастап Айтқалым Құсайынұлы В.Р.Вияльмс атындағы Қазақ егіншілік ҒЗИ еңбек жолын бастады. Ол ғылыми қызметкерлік жолда аға зертханашыдан бастап, егіншілік бөлімінің меңгерушісі қызметіне дейін көтерілді. 1975 жылы «Жалпы егіншілік» мамандығы бойынша кандидаттық диссертациясын, 1996 жылы аталмыш мамандық бойынша докторлық диссертациясын қорғады. 1981 жылы оған аға ғылыми қызметкер, ал 2004 жылы профессор атағы берілді.
2009 жылы Айтқалым Киреев ҚР АШҒА академигі болып сайланды.
Оның 380-нен астам ғылыми жұмыстары жарияланған, оның ішінде 50 өндіріске ұсыныс, 3 кітап, 30-дан астам мақала шетелдік басылымдарда жарық көрді.
Ол ҚР АШМ, ҚР Ауыл шаруашылығы ғылымдары академиясының Құрмет грамоталарымен, «2013 жылдың маманы» номинациясы бойынша Ұлттық сертификатпен, «Құрметті ардагер» құрмет белгісімен және «Ауыл шаруашылығы саласының үздігі» төсбелгісімен марапатталған. Оның жетекшілігімен 12 ғылым кандидаты және 2 ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы қорғады. 2000-2008 жылдар аралығында Құрғақшылық аймақтардағы ауыл шаруашылығы зерттеулерінің халықаралық орталығымен (ИКАРДА) тығыз ынтымақтастықта жұмыс істеді.
Еліміздің көрнекті ғалымы, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰАҒА академигі Айтқалым Құсайынұлы Киреевтің өмірден озғаны Қазақстанның ғылыми қоғамдастығы мен ауыл шаруашылығы үшін орны толмас ауыр қайғы.
Айтқалым Құсайынұлын аграрлық ғылымның дамуына баға жетпес үлес қосқан көрнекті ғалым және тәлімгер ретінде еске алу, әріптестерінің, шәкірттерінің және оның жұмысын білетін және құрметтейтін барлық адамдардың жүрегінде қалады.
Айтқалым Құсайынұлының туған-туыстары мен жақындарына қайғыларына ортақтасып, көңіл айтамыз. Біз оны өз өмірін ғылымға қызмет етуге және Қазақстанның ауыл шаруашылығын дамытуға арнаған ғалым ретінде есімізде мәңгі сақтаймыз.
Қайғылы көңілмен, ҚазЕжӨШҒЗИ ұжымы.
Свежие комментарии